Ինչպես էր Թումանյանը բանտից գաղտնի ուղարկել իր ձեռագրերը
Բանաստեղծի ձերբակալության մասին մի շատ հետաքրքիր հուշ ունի նրա դուստրը` Նվարդ Թումանյանը։
Ամենայն հայոց բանաստեղծ Հովհաննես Թումանյանը զբաղվել է նաև հասարակական-քաղաքական ակտիվ գործունեությամբ։ Օրինակ, 1905-1906 թվականներին նա հաշտարարի դեր է կատարել ցարական կառավարության հրահրած հայ-թաթարական կռվի ժամանակ, որի պատճառով 2 անգամ ձերբակալվել է։ Բանաստեղծի ձերբակալության մասին մի շատ հետաքրքիր հուշ ունի նրա դուստրը` Նվարդ Թումանյանը։
«1908 թ. դեկտեմբերի 23-ին, ձմռան մի ցուրտ գիշեր, ժանդարմները քաղաքամասի ոստիկանության պետի հետ, եկել են մեր բնակարանը։ Այդ ժամանակ մենք ապրում էինք Բեհբության փողոցում, տատիս մոտ։ Խուզարկությունը տևել է մի քանի ժամ։ Երբ քնից արթնացանք, տեսանք հայրիկի ձեռագրերը թափված գետնին, գրասեղանի արկղերը, գրադարանի պահարանի դռները բաց և գրքերը հատակին թափված։ Մանրամասն խուզարկելուց հետո ձեռագրերը մեծ կապոցներով կապեցին և խառը լցրին պարկերի մեջ։ Հայրիկին ու մեծ եղբորս` Մուշեղին, տարան…
Հայրիկին Մետեխի բանտը (N15 կամերա) տանելուց հետո շաբաթը մեկ գնում էինք տեսակցության։
Բանտապետի օգնականը, մի շատ բարի ռուս մարդ, մեզ ազատ տեսակցություն էր տալիս, առանց ցանցի։ Գիտեին, որ տասը երեխա ունի և ամեն անգամ, երբ երեխաներով մայրիկի հետ բանտն էինք գնում, թույլ էին տալիս ազատ խոսելու։ Ամենափոքրը Թամարն էր, մայրիկը նրան գրկած էր տանում։ Մի օր տեսակցության ժամանակ, հայրիկը Թամարին գրկելիս բարակ ծխախոտի թուղթ դրեց երեխայի գիրկը։
Եկանք տուն, տեսանք ծխախոտի թղթի վրա գրված «Մի կաթիլ մեղրը» և «Վայրէջքը»։ Վերջինը գրել էր իր ծննդյան 40-ամյակին` 1909 թվականի փետրվարին»։
Աղբյուր՝ oragir.news
Նմանատիպ Լուրեր
Հայությունը՝ Երիտթուրքերի ցույցերում
1908 թվականի Երիտթուրքական հեղափոխության օրերին արևմտահայությունը մասնակցում էր բազմահազարանոց ցույցերին «ազատություն, հավասարություն, եղբայրություն» կարգախոսներով:
1919-1920 թթ. Բաթում-Երևան «Կյանքի երկաթգիծը»
«Ազատության պաշտպան» զրահագնացքի բրիտանական զինվորական անձնակազմը, Երևան, 1920 թ.
Թուրքիայի դաշնակից ԱՄՆ-ն տապալում է Արևմտյան Հայաստանի վերադարձի ծրագիրը
Եվրոպական մեծ տերությունները և Թուրքիայի դաշնակից ԱՄՆ-ն տապալում են Արևմտյան Հայաստանի վերադարձի ծրագիրը։ ԱՄՆ-ի ու Թուրքիայի հարաբերություններում կային որոշակի կնճիռներ։ Այդ համատեքստում 2021-ին ԱՄՆ-ն ճանաչեց Հայոց ցեղասպանությունը, թեև գործնականում մեծ հաշվով դա ոչինչ չի տալիս Հայկական հարցին։
Հայ-ադրբեջանական կոնֆերանս․ Բաքու, 1919-ի դեկտեմբերի 14
Ադրբեջանի կողմից հայ-ադրբեջանական կոնֆերանսին կմասնակցեն Ֆաթալի Խան Խոյսկին, Մամեդ Հասան Հաջինսկին և Մամեդ Ռզա Վեքիլովը։
Հայերը, Թուրքիան, Ռուսաստանը եւ Արեւմուտքը. հայացք 1891 թվականից
Ներկայացնում ենք 1891 թվականի ապրիլին ամերիկյան The Atlantic Monthly ամսագրում հրապարակված Սեմյուել Գրին Ուիլեր Բենջամինի The Armenians and the Porte հոդվածի հայերեն թարգմանությունը:
Ալեքսանդր Սոլժենիցինի նոբելյան պատմությունը
Խորհրդային Միությունում Սոլժենիցինին Նոբելյան մրցանակ շնորհելը ռումբի պայթյունի էֆեկտ ունեցավ։ Շատերն անկեղծորեն ուրախացան ռուս վառ և ազնիվ գրողի համաշխարհային ճանաչման համար: Սակայն իշխանությունները և պաշտոնական գրական հանրությունը թշնամաբար են ընդունել Շվեդիայի ակադեմիայի որոշումը։ ԽՄԿԿ Կենտկոմը Նոբելյան մրցանակակրին վարկաբեկելու մի ամբողջ ծրագիր էր մշակել։
