Հայաստանի վարչական բաժանումը մինչև 1937-ը․ 29 շրջան, 27-ը՝ գյուղական, 2-ը՝ քաղաքային
Մինչև 1937-ը Խորհրդային Հայաստանը բաժանվում էր 29 վարչական շրջանների, որոնցից երկուսը՝ քաղաքային՝ Երևան և Լենինական (այսօր՝ Գյումրի), 27-ը՝ գյուղական:
Հայաստանը խորհրդայնացվեց 1920-ին:
1920-1922 թվականներին, դե յուրե, Հայաստանը շարունակում էր մնալ անկախ պետություն, դե ֆակտո՝ այն միացվել էր Խորհրդային Ռուսաստանին և ղեկավարվում էր Մոսկվայից:
1922-1936 թթ. Հայաստանը Վրաստանի և Ադրբեջանի հետ, որպես մեկ վարչական միավոր՝ Անդրկովկասյան Դաշնություն, կենտրոնը՝ Թիֆլիս, մաս էր կազմում Խորհրդային Միության:
1937-ից Խորհրդային Հայաստանը ԽՍՀՄ մաս էր կազմում որպես առանձին միութենական հանրապետություն:
Մինչև 1937-ը Խորհրդային Հայաստանը բաժանվում էր 29 վարչական շրջանների, որոնցից երկուսը՝ քաղաքային՝ Երևան և Լենինական (այսօր՝ Գյումրի), 27-ը՝ գյուղական:
Ահա 29 գյուղական շրջանները ըստ այբբենական կարգի.
Աբարան (Ապարան, այսօր՝ Արագածոտնի մարզ)
Ալլահվերդի (Ալավերդի, Լոռու մարզ. այսօրվա Նոյեմբերյանի տարածաշրջանի գյուղերի մեծ մասը, բացի՝ Ջուջևան, Բաղանիս, Ոսկևան, Կոթի, Բարեկամավան, Ոսկևան, պատկանում էին Ալլահվերդիի շրջանին)
Ախտա (Հրազդան, Կոտայքի մարզ)
Աղբաբա (Ամասիա, Շիրակի մարզ)
Աշտարակ (Արագածոտնի մարզ)
Արթիկ (Շիրակի մարզ)
Բասարգեչար (Վարդենիս, Գեղարքունիքի մարզ)
Գորիս (Սյունիքի մարզ)
Դիլիջան (այսօրվա Ճամբարակի, նախկինում՝ Կրասնոսելսկ, շրջանի գյուղերը մտնում էին Դիլիջանի շրջանի կազմ, Տավուշի մարզ)
Թալին (Արագածոտնի մարզ)
Իջևան (Տավուշի մարզ)
Լենինական (Ախուրյանի շրջան, Շիրակի մարզ)
Կոտայք (Աբովյանի շրջան, Կոտայքի մարզ)
Ղամարլու (Արտաշատ, Արարատի մարզ)
Ղարաքիլիսա (Վանաձոր, Լոռու մարզ)
Ղափան (Կապան, Սյունիքի մարզ)
Ղուրդուղուլի (Արմավիր, դրանից առաջ՝ Հոկտեմբերյան, Արմավիրի մարզ)
Մարտունի (Գեղարքունիքի մարզ)
Մեղրի (Սյունիքի մարզ)
Նոր Բայազետ (Գավառ, դրանից առաջ՝ Կամո, Գեղարքունիքի մարզ)
Շամշադին (Բերդի շրջան, Տավուշի մարզ)
Սիսիան (Սյունիքի մարզ)
Ստեփանավան (Լոռու մարզ)
Վաղարշապատ (Արմավիրի մարզ)
Վեդի (Արարատի մարզ)
Փաշալու (Վայք, դրանից առաջ՝ Ազիզբեկովի շրջան, Վայոց Ձորի մարզ)
Քեշիշքենդ (Եղեգնաձոր, Վայոց Ձորի մարզ)
Աղբյուրը՝ Զավեն Կորկոտյան. “Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)”, էջ 166
Քարտեզ՝ Խորհրդային Հայաստանի վերջին վարչական բաժանումը, երբ այն կազմված էր 37 շրջանից, և ԼՂԻՄԸ
Աղբյուր՝ aniarc.am
Նմանատիպ Լուրեր
Հայությունը՝ Երիտթուրքերի ցույցերում
1908 թվականի Երիտթուրքական հեղափոխության օրերին արևմտահայությունը մասնակցում էր բազմահազարանոց ցույցերին «ազատություն, հավասարություն, եղբայրություն» կարգախոսներով:
1919-1920 թթ. Բաթում-Երևան «Կյանքի երկաթգիծը»
«Ազատության պաշտպան» զրահագնացքի բրիտանական զինվորական անձնակազմը, Երևան, 1920 թ.
Թուրքիայի դաշնակից ԱՄՆ-ն տապալում է Արևմտյան Հայաստանի վերադարձի ծրագիրը
Եվրոպական մեծ տերությունները և Թուրքիայի դաշնակից ԱՄՆ-ն տապալում են Արևմտյան Հայաստանի վերադարձի ծրագիրը։ ԱՄՆ-ի ու Թուրքիայի հարաբերություններում կային որոշակի կնճիռներ։ Այդ համատեքստում 2021-ին ԱՄՆ-ն ճանաչեց Հայոց ցեղասպանությունը, թեև գործնականում մեծ հաշվով դա ոչինչ չի տալիս Հայկական հարցին։
Հայ-ադրբեջանական կոնֆերանս․ Բաքու, 1919-ի դեկտեմբերի 14
Ադրբեջանի կողմից հայ-ադրբեջանական կոնֆերանսին կմասնակցեն Ֆաթալի Խան Խոյսկին, Մամեդ Հասան Հաջինսկին և Մամեդ Ռզա Վեքիլովը։
Հայերը, Թուրքիան, Ռուսաստանը եւ Արեւմուտքը. հայացք 1891 թվականից
Ներկայացնում ենք 1891 թվականի ապրիլին ամերիկյան The Atlantic Monthly ամսագրում հրապարակված Սեմյուել Գրին Ուիլեր Բենջամինի The Armenians and the Porte հոդվածի հայերեն թարգմանությունը:
Ալեքսանդր Սոլժենիցինի նոբելյան պատմությունը
Խորհրդային Միությունում Սոլժենիցինին Նոբելյան մրցանակ շնորհելը ռումբի պայթյունի էֆեկտ ունեցավ։ Շատերն անկեղծորեն ուրախացան ռուս վառ և ազնիվ գրողի համաշխարհային ճանաչման համար: Սակայն իշխանությունները և պաշտոնական գրական հանրությունը թշնամաբար են ընդունել Շվեդիայի ակադեմիայի որոշումը։ ԽՄԿԿ Կենտկոմը Նոբելյան մրցանակակրին վարկաբեկելու մի ամբողջ ծրագիր էր մշակել։
