Պատերազմ՝ Կովկասի համար «երկրորդ ճակատի» ռիսկով, թե՞ ճակատը որոշակիորեն «հեռացնող»
Այս ամենի ֆոնին իհարկե շատ կարեւոր են դառնում հարցերը, կապված Կովկասի հետ,հաշվի առնելով այն, որ մեր ռեգիոնը օրգանական կապակցվածություն ունի. մերձավորարեւելյան անվտանգության համակարգի հետ, հետեւաբար այստեղ կարող են սրվել մարտահրավերները՝ սկսած բեկորներից, մինչեւ այսպես ասած «երկրորդ ճակատի» հնարավոր էֆեկտ, այս պարագայում Իրանի դեմ, եթե դիտարկվի Իրանի էական ներգրավվածություն: Իհարկե մյուս կողմից հնարավոր է դիտարկել այն, որ Մերձավոր Արեւելքում տեղի ունեցողը կարող է առժամանակ հեռացնել բռնկման ռիսկերը Կովկասից:
ԱՄՆ խոշորագույն՝ Ջերալդ Ֆորդ ավիակիրը առաջիկա օրերին կժամանի Իսրայել, որին կուղեկցի հարվածային նավախումբ: Պենտագոնի ղեկավար Օսթինը հայտարարել է, որ ԱՄն այդ քայլերը միտված են ԱՄՆ քաղաքացիների պաշտպանությունն ապահովելուն: Միաժամանակ հասկանալի է սակայն, որ այդ բավականին ուժեղ հարվածային խումբը ենթադրում է շատ ավելի ընդգրկուն ռազմա-քաղաքական տողատակ այն իրավիճակում, որ ստեղծվել է փաստացի մերձավորարևելյան նոր պատերազմի իրավիճակում, այն բանից հետո, երբ ՀԱՄԱՍ խմբավորումը ուժգին հարված հասցրեց Իսրայելին: Արդեն ռազմական գործողություններին փաստացի միացել է նաև լիբանանյան ՀԶԲՈԼԱՀ խմբավորումը: Իսրայելի վարչապետ Նաթանյահուն հայտարարել է, որ գործ կունենան տեւական պատերազմի հետ: Իսրայելը հայտարարել է պատերազմի մասին, գործի դնելով այդ առնչությամբ օրենսդրությունը:
ԱՄՆ նախագահ Բայդենը հայտարարել է, որ Իսրայելին կցուցաբերեն հարկ եղած աջակցությունը: Իրանը հայտարարել է ՀԱՄԱՍ-ին իր աջակցության մասին, թեև անմիջական ներգրավվածության մասին դեռ խոսք չկա: Անկասկած է, որ շատ կարևոր է լինելու, թե ինչ դիրքավորում կունենա Սաուդյան Արաբիան, որը ռեգիոնի ազդեցիկ խաղացողներից է, և որը միաժամանակ չինական միջնորդությամբ կարգավորելով հարաբերությունը Իրանի հետ, ամերիկյան միջնորդությամբ քննարկում է Իսրայելի հետ հարաբերության կարգավորման հնարավորությունը: Ավելին, կա տեսակետ, որ ՀԱՄԱՍ-ի հարձակման «սկզբնավորման» և իրագործման շարժառիթներից մեկը նաև Սաուդյան Արաբիային «կողմնորոշվելու» և ընտրություն կատարելու «մասին» է՝ Իրա՞ն, թե՞ Իսրայել թեկուզ հարաբերական, պայմանական «դիլեմայով»: Անկասկած է անշուշտ, որ նման մասշտաբի՝ վերջին հինգ տասնամյակի ընթացքում ննախադեպ ծավալի ռազմական գործողությունն ու արդեն բնորոշվող պատերազմը չէր կարող ունենալ մեկ շարժառիթ և պայմանավորված լինել մեկ խնդրով: Եվ այս համատեքստում կասկածից վեր է դերակատարների, շահառուների, հնարավոր է նաեւ «խթանների» ավելի լայն շրջանակ:
Ի դեպ հատկանշական կարող ենք դիտարկել այն, որ ՀԱՄԱՍ-ի հոկտեմբերի լույս 7-ի գրոհին նախորդել էր հոկտեմբերի 6-ին տեղի ունեցալ Բլինքեն-Ֆիդան հեռախոսազրույցը, հատկապես եթե հաշվի առնենք եւ այն,որ ներկայումս Թուրքիայի արտգործնախարար Ֆիդանը ընդամենը ամիսներ առաջ է թողել Թուրքիայի հետախուզության ղեկավարի պաշտոնը: Իսկ ՀԱՄԱՍ-ի հարձակման հարցում շատ է խոսվում իսրայելական հետախուզության՝ բավականին մեծ համբավ վայելող Մոսադի ձախողման մասին, որը կարծես թե տեղյակ չի եղել նախապատրաստվող հուժկու հարվածի մասին: Այս ամենի ֆոնին իհարկե շատ կարեւոր են դառնում հարցերը, կապված Կովկասի հետ,հաշվի առնելով այն, որ մեր ռեգիոնը օրգանական կապակցվածություն ունի. մերձավորարեւելյան անվտանգության համակարգի հետ, հետեւաբար այստեղ կարող են սրվել մարտահրավերները՝ սկսած բեկորներից, մինչեւ այսպես ասած «երկրորդ ճակատի» հնարավոր էֆեկտ, այս պարագայում Իրանի դեմ, եթե դիտարկվի Իրանի էական ներգրավվածություն: Իհարկե մյուս կողմից հնարավոր է դիտարկել այն, որ Մերձավոր Արեւելքում տեղի ունեցողը կարող է առժամանակ հեռացնել բռնկման ռիսկերը Կովկասից: Այստեղ հարաբերակցությունը հասկանալու համար կարևոր է լինել մի շարք էական մանրամասների առնչությամբ բավականին իրազեկ: Բոլոր դեպքերում, Հայաստանից պահանջվում է լինել աչալուրջ,բայց դա էլ իր հերթին այն բանի համար, որ արվեն հարկ եղած դիվանագիտական-քաղաքական քայլերը, որոնք կարող են ստեղծված իրավիճակում ունենալ ընդհուպ օպերատիվ ամնհրաժեշտություն՝ հնարավոր ռազմական քայլերի անհրաժեշտության խնդիրները չեզոքացնելու համար:
Հեղինակ՝ Հակոբ Բադալյան
Աղբյուր՝ 1in.am
Նմանատիպ Լուրեր
Ռուսաստանի դիրքորոշման լույսն ու ստվերը. եվրադիտորդների երկակի նշանակությունը
Ռուսաստանի դիրքորոշումն այդ առնչությամբ հայտնի է, այն առաքելության տեղակայումից ի վեր բարձրաձայնվել է մի քանի անգամ: Սակայն արդյո՞ք արժե վստահաբար պնդել, որ այն, ինչ բարձրաձայնվում է, արտացոլում է ամբողջական եւ խորքային մոտեցումը: Թե՞ «ժանրի կանոնի» համաձայն դժգոհելով այդ տեղակայումից, իրական քաղաքականության խորքային ռեժիմում Ռուսաստանը այդքան էլ դեմ չէ, որ Եվրամիությունն այդ կերպ հայտնվի Ադրբեջանին զսպելու հարցում պատասխանատվության տակ, ինչը Մոսկվան կարող է դիտարկել Կովկասում իր հանդեպ երկրորդ ճակատի հրահրման կանխարգելիչ գործոն:
Պուտինի ակնարկը եւ Բլինքենի զանգը
Հայտնի է դարձել, որ կայացել է պետքարտուղար Բլինքենի եւ Թուրքիայի արտգործնախարար Ֆիդանի հեռախոսազրույցը: Ֆիդանը, ինչպես թուրքական լրատվամիջոցներն են փոխանցում, Բլինքենին առաջարկել է օգտագործել Իսրայելի նկատմամբ ազդեցությունը, հասնել կրակի դադարեցման, որից հետո Իսրայելը պետք է նստի բանակցությունների սեղանի շուրջ «երկու պետություն սկզբունքով հարցը կարգավորելու համար»:
Ինչո՞ւ էր Թուրքիայի արտգործնախարարը մեկնել Բաքու»
Ինչպե՞ս է Թուրքիան պատկերացնում հայ-ադրբեջանական, հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը:
Արևմուտքը հայտարարում է, որ Եվրոպայի սահմաններն ավարտվում են Հայաստանում․ միջազգայնագետ
Եթե մինչև վերջերս ժողովրդավարությունը և Եվրոպան ավարտվում էին Վրաստանում, ապա հիմա, Վրաստանին թեկնածուի կարգավիճակ շնորհելով, Արևմուտքը հայտարարում է, որ Եվրոպան ավարտվում է Հայաստանում։
Հնդկաստանը խառնում է Քաշմիրի կոնֆլիկտի խաղաքարտերը. ի՞նչ է պետք իմանալ
Քաշմիրի հակամարտության հիմնական կետերի համառոտ ակնարկը:
Կանադայի հայտարարությունը չպետք է անարձագանք թողել. Շահան Գանտահարյան
Կանադան ողջունում է երկու ադրբեջանցի և 32 հայ զինծառայողների ազատ արձակումը և դրական է գնահատում այն աջակցությունը, որ երկրները ցուցաբերել են միմյանց նկատմամբ միջազգային ատյաններում։
