Ամերիկյան The Wall Street Journal-ը հայտնում է, որ Պուտինը հրաժարվել է հացահատիկային գործարքի շուրջ բանակցելու Էրդողանի առաջարկից, ինչը առաջացրել է նույնիսկ թուրք դիվանագետների զարմանքը: Այդ մասին պարբերականը գրում է հղում անելով հենց թուրքական դիվանագիտական աղբյուրներին: Ռուս-թուրքական հարաբերությունն իսկապես մտել է տեղատվության մի փուլ, որն անսովոր համարելն իհարկե կլինի սխալ, բայց անկասկած է նաև, որ այդ պատմա-քաղաքական օրինաչափությունը իր բոլոր փուլերում էլ ունի առանձնահատկություններ, որոնք չեն կրկնվում և չեն կրկնվի, հետևաբար պահանջում են աչալրջություն բոլոր դեպքերում, հատկապես ներկայիս համաշխարհային պատերազմի փուլում:
Կրեմլը ի պատասխան թուրքական կողմի հայտարարությունների, որ սպասվում է հեռախոսազրույց կամ Պուտինի այց Թուրքիա, նշում է, որ Պուտինի ժամանակացույցում չկա որևէ այդպիսի ծրագիր: Թեև, ռուսական կողմը չի բացառում, որ կարող է առաջանալ, նշելով, թե այդ դեպքում կտեղեկացնեն: Ահա այդ իմաստով նաև հարց է՝ կայցելի՞ Պուտինն օգոստոսին Թուրքիա, թե՞ ոչ: Էրդողանը պարբերաբար հայտարարում է, որ Պուտինն ավելի վաղ խոստացել է այցելել: Մոսկվան չի հերքում և չի բացառում, բայց, պետք է տեսնել՝ այց կլինի՞, թե ոչ: Ռուսաստանի համար այդտեղ գլխավոր խնդիրը թերևս լինելու է Շվեդիայի՝ ՆԱՏՕ-ին անդամակցության հարցը:
Թուրքիան հուլիսի սկզբին Վիլնյուսում տեղի ունեցած Վեհաժողովի շեմին հայտարարեց, որ կհամաձայնի Շվեդիայի անդամությանը, թեև Էրդողանը դա արեց այդուհանդերձ հարաբերական տրամաբանությամբ: Նա նշեց, թե խորհրդարանը կդիտարկի հարցը, իսկ ինքը կփորձի նպաստել, որ Շվեդիայի անդամությունը խորհրդարանում վավերացվի: Դա իհարկե ավելի շուտ այո էր, ի տարբերություն նախկին դիրքորոշման, սակայն ամենևին միարժեք այո չէր և ակնառու է նահանջի հնարավորությունը: Ռուսաստանի համար Շվեդիայի անդամությունը կարևորագույն հարց է, ի տարբերություն Ֆինլանդիայի, քանի որ Շվեդիան այսպես ասած «հսկում» է Բալթիկ ծովի «մուտքը»: Բառի իհարկե ոչ բուն, այլ աշխարհագրական իմաստով: Եթե այդ աշխարհագրությունը անցնի ՆԱՏՕ ֆորմալ ազդեցության դաշտ, ապա այստեղ Ռուսաստանի համար անվտանգային ռիսկերն իսկապես կենսական են և կարող են պահանջել կտրուկ քայլեր:
Ուկրաինայում պատերազմի պայմաններում Մոսկվայի համար դրանք այնքան էլ ցանկալի չեն, բայց, եթե իրավիճակը զարգանա ծայրահեղ սցենարով, ապա հարցը կդրվի արդեն կամ-կամ տրամաբանությամբ: Սա էապես կախված է Թուրքիայից: Եթե Էրդողանը իսկապես հաստատի Շվեդիայի անդամությունը, ապա Ռուսաստանին կդնի կամ-կամ-ի առաջ: Հետևաբար, այս դրվագը միայն բավական է տեսնելու համար, թե ինչպիսին է Պուտին-Էրդողան առաջիկա հնարավոր շփման գինն ու արժեքը, հատկապես Ռուսաստանի համար: Եվ սա նաև առաջացնում է մեծ հարց Հայաստանի համար, թե շվեդական ուղղությամբ խնդիրների համատեքստում ի՞նչ «պատասխան» կամ «հակադարձում» կարող է դիտվել Կովկասի՝ Ռուսաստանի համար մյուս կենսական զգայուն ուղղությամբ, այդ թվում բնականաբար հայ-ադրբեջանական հակամարտության, արցախյան խնդրի: Օգոստոսն այդ իմաստով ունի էական ջրբաժան դառնալու մեծ հավանականություն, հարցը այն է միայն, թե որ ուղղությամբ:
Աղբյուր՝ 1in.am
Նմանատիպ Լուրեր
