Վիլնյուսում ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովի մեկնարկից առաջ նախօրեին տեղի ունեցավ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի, ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգի և Շվեդիայի վարչապետ Ուլֆ Քրիստերսոնի եռակողմ հանդիպումը դաշինքին Ստոկհոլմի անդամակցության հարցով։ Այս բանակցություններից հետո էլ Էրդողանը հանդիպել է Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելին։

Հանդիպումներից հետո Ստոլտենբերգը հայտարարել է, որ Էրդողանը համաձայնել է ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցությանը, և Ստոկհոլմի հայտը շուտափույթ կփոխանցվի Ազգային Մեծ ժողովին՝ վավերացման համար։

ՆԱՏՕ-ն հաղորդագրություն է հրապարակել, որից պարզ է դառնում, թե ինչի շուրջ են կողմերը համաձայնության հասել։

Նշվում է, որ ՆԱՏՕ-ի վերջին գագաթնաժողովից ի վեր Շվեդիան և Թուրքիան սերտորեն համագործակցել են անվտանգության շուրջ Անկարայի մտահոգությունները լուծելու համար: Որպես այդ գործընթացի մաս՝ Շվեդիան փոխել է իր օրենսդրությունը, զգալիորեն ընդլայնել է ահաբեկչության դեմ պայքարում PKK-ի դեմ համագործակցությունը և վերսկսել զենքի արտահանումը Թուրքիա, այսինքն՝ 2022 թվականին համաձայնեցված եռակողմ հուշագրով նախատեսված բոլոր քայլերը։

Շվեդիան և Թուրքիան պայմանավորվել են շարունակել համագործակցությունը 2022 թվականին Մադրիդում կայացած ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովում ստեղծված Եռակողմ մշտական համատեղ մեխանիզմի շրջանակում, ինչպես նաև Անվտանգության նոր երկկողմ համաձայնագրի շրջանակում։ Նշվում է, որ ամեն տարի նախարարների մակարդակով հանդիպումներ կլինեն, անհրաժեշտության դեպքում կստեղծվեն աշխատանքային խմբեր: Առաջին հանդիպմանը Շվեդիան ներկայացնելու է ճանապարհային քարտեզ՝ որպես ահաբեկչության դեմ պայքարի հիմք։ Շվեդիան նաև վերահաստատել է, որ աջակցություն չի ցուցաբերի YPG/PYD-ին և Թուրքիայում FETÖ կոչվող կազմակերպությանը։

ՆԱՏՕ-ում գլխավոր քարտուղարի կողմից ստեղծվելու է առաջին անգամ ահաբեկչության դեմ պայքարի հարցերով հատուկ համակարգողի պաշտոնը:

Կողմերը հավատարիմ են սկզբունքին, որ դաշնակիցների միջև պաշտպանական ոլորտում առևտրի և ներդրումների համար չպետք է լինեն սահմանափակումներ, խոչընդոտներ կամ պատժամիջոցներ և աշխատելու են նման խոչընդոտները վերացնելու ուղղությամբ։ Խոսքն այստեղ պաշտպանական ոլորտում Թուրքիայի դեմ առկա սահմանափակումները վերացնելու մասին է։

Շվեդիան և Թուրքիան նաև պայմանավորվել են ուժեղացնել տնտեսական համագործակցությունը Թուրքիա-Շվեդիա համատեղ տնտեսական և առևտրային կոմիտեի (JETCO) միջոցով: Շվեդիան նաև ակտիվորեն աջակցելու է Թուրքիայի՝ ԵՄ-ին անդամակցության գործընթացի ակտիվացմանն ուղղված ջանքերին, այդ թվում՝ ԵՄ-Թուրքիա մաքսային միության արդիականացմանը և վիզային ռեժիմի ազատականացմանը։

Այս ամենի հիման վրա էլ Թուրքիան Շվեդիայի՝ ՆԱՏՕ-ին միանալու հայտը կփոխանցի Ազգային Մեծ ժողովին և սերտորեն կաշխատի օրենսդիր մարմնի հետ՝ վավերացումն ապահովելու համար:

Էմմա Չոբանյան



Աղբյուր՝ factor.am