Ընտրություններն անցել են լարված մթնոլորտում, ՀՅԴ-ին հաջողվել է ստանալ առավելագույն ձայները  ու ունենալ 35 պատգամավոր:

Երկու պատգամավոր ժողովում կունենա «Միասնության դաշինքը», ինչպես նաև ևս 5 անկախ պատգամավոր: Պատգամավորների այս թվակազմին, ըստ ՀՅԴ-ական yerkir.am-ի,  ավելանում է նաև Թեհրանի Հայոց թեմի առաջնորդ Տ. Սեպուհ Արք. Սարգսյանի նշանակած 7 քահանաների թիվը: 

Civic.am-ը  ընտրությունների առնչությամբ  զրուցել է թեհրանահայ  փորձագետ  Սահակ Շահմուրադյանի հետ։ 

- Խնդրում եմ հայտնել, թե ինչպես անցավ ընտրական գործընթացը, և ինչպես բաշխվեցին քվեները։ 

- Այս շրջանի Պատգամավորական ժողովի ընտրությունները նախորդ շրջաններից տարբերվում էին նրանով, որ թեհրանահայ հասարակական կյանքի ընտրապայքարի դաշտ էին մտել  երեք ուժեր, որոնցից երկուսը՝ «Անկախներ» խումբը և կուսակցականացված,  այս անգամ  «Կայուն համայնք»-ի անվան քողի տակ թաքնված ՀՅԴ-ականները, երկար տարիներ փոխհամաձայնեցված ու կուլիսներում պայմանավորվածությամբ կարողացել են ՊԺ-ի մանդատները բաժանել իրենց պատգամավորների միջև և վերահսկել համայնքային հասարակական և եկեղեցական կյանքը։ Ի տարբերություն այս երկու ուժերի՝ թեհրանահայ հասարակական կյանքում ի հայտ է եկել ոչ կուսակցական և համայնքային մշակութային, հասարակական, կրթական և տնտեսական շահերն ու իրավունքները պաշտպանող և հստակ ու արդիական,  գործադրական ծրագրով հանդես եկած «Միասնության դաշինք»-ը, որը բաղկացած է թեհրանահայ զգալի թվով մտավորականներից, փորձագետներից, համալսարանի դասախոսներից, հայտնի գործարարներից, ուսանողներից, միութենականներից, արվեստագետներից և այլ խավերից, որոնց հուզում և հետաքրքրում են իրանահայ համայնքի հասարակական և մշակութային, ինչու չէ՝ նաև տնտեսական և սոցիալական պայմանների բարելավման հրատապ խնդիրները։ Նշեմ, որ սա  իրանահայ համայնքի պատմության ընթացքում առաջին անգամ է, որ մի ուժ ուսումնասիրված և կոնկրետ հասարակական, մշակութային, կրթական և տնտեսական բարեփոխումների հստակ ծրագրով է մտել ընտրապայքարի դաշտ, որը, փաստորեն, այնքան էլ ցանկալի չէր պահպանողական ու հետադիմական կուսակցականացված թևի համար։ Ընտրություններն ընթացան քարոզչական դաշտում անհավասար և քվեարկության անարդար պայմաններում։  «Կայուն համայնք»-ը, օգտագործելով իր նյութական և կուսակցական մարդուժի բոլոր և իրենց վերահսկողության տակ գտնվող ազգային եկեղեցական կառույցների հնարավորությունները, ֆինանսական և միությունների ամբողջ կարողությունները և լայն քարոզչամեքենան, միաժամանակ հակադրվելով մրցակից թևին, կեղծ ու անհիմն մեղադրանքների տեղատարափի տակ, նաև ընտրության օրը Թեհրանի հայահոծ Սասուն (Նարմաք) քաղաքամասում խժդժություններ առաջացնելով և «Միասնության դաշինք»-ի թեկնածուին ծեծի ենթարկելով, լուտանքների, փողոցային անվայել գոռում-գոչյունների մթնոլորտ ստեղծելով  նաև (ըստ ընտրատեղամասերից ստացված զեկույցների), ընտրախախտումների պայմաններոմ կարողացել է ընտրացուցակների մեծամասնությունը առայժմ իր օգտին բաշխել։ 

- Դաշնակցական մամուլը՝ yerkir.am-ը,  (https://yerkir.am/hy/article/2023/06/17/14089) գրել է, թե՝ ««Միասնության դաշինքը» կրել է ամոթալի պարտություն»: «Երկու-երեք տարվա պառակտիչ աշխատանքի արդյունքում նրանց հաջողվել է միայն երկու տեղ զբաղեցնել Պատգամավորական ժողովում»։ Նաև, թե՝ «Միասնության դաշինքը» հանդես է եկել հներ-նորեր, ապագա կա և այլ տիպիկ նիկոլական թեզերով»։  Ի՞նչ կասեք այս մասին։ Ի՞նչ «պառակտիչ գործունեության» մասին է խոսքը։ ՀՅԴ-ն, ստացվում է, հեղինակություն վայելող կուսակցություն է համայնքում, հետևապես ստացել է առավել թվով ձայներ։ 

- Ցավում եմ, որ ՀՅԴ-ի պաշտոնաթերթը համարվող և մեծ հավակնություններ ունեցող «Երկիր»-ը, թիկունք դարձնելով ՀՅԴ-ական մամուլի վաղեմի հեղինակությանը Սփյուռքում, իրեն թույլ է տալիս ապատեղեկատվություն տարածել իր էջերում և կեղծ, անհիմն, սուտ, ապաշնորհ բամբասանք և ավելին՝ նենգամիտ հերյուրանքներ հրապարակել ՀՅԴ-ի վաստակը և պատիվը ապահովող իր պաշտոնաթերթում։ Սա ՀՅԴ-ի դիրքին և դերին վայել մոտեցում չէ, որ տեղի տալով իր տեղային մանր ու անկարևոր, հասարակ գործիչների ապատեղեկատվությանն ու կեղծ մեղադրանքներին՝ նման սուտ հրապարակումներ կամ, ավելի ճիշտ, ցեխարձակումներ անի իրանահայ համայնքի էլիտան ներկայացնող և հայ համայնքի շահերը պաշտպանող մի հասարակական ուժի նկատմամբ, որի ծրագիրը և նպատակները չեն համընկնում նշված հետադեմ կուսակցության արդեն պիտանելիության ժամկետն անցած և ժամանակավրեպ երազանքներին։ Ինչ վերաբերում է համայնքում հեղինակություն վայելող, այսպես ասած, կուսակցության հավաքած քվեներին, ապա պետք է ասել՝ այս շրջանում համայնքի ժողովրդի մասնակցությունը, ի համեմատ նախորդ շրջանների, շատ քիչ էր, և քվեարկությանը մասնակցած ժողովուրդը կամովին  չէ, որ համակրում և կամ  հետևում է համայնքում միակողմանիորեն իշխող և իր կեղծ կամքը հասարակությանը պարտադրող կուսակցապետերին։ Հստակ նշեմ, որ ՀՅԴ-ականները չեն ստացել առավել թվով ձայներ և փորձում են կեղծ տեղեկատվությամբ ու թույլ տված ընտրակեղծիքների արդյունքում այնպիսի տպավորություն ստեղծել, թե իբր հաղթողն իրենք են։ Նշեմ, որ «Միասնության դաշինք»-ից ընտրվել են  դոկտոր  Ռուբիկ Սարդարյանը և տիկին Վերժիկ Թահմասյանը։ Ի դեպ, պարոն Սարդարյանի նկատմամբ բռնություն է կիրառել  «Կայուն համայնք»-ը ներկայացնող  Արին Միրզայանը, որը, ցավոք, պատգամավոր է ընտրվել։ 

- Օրերս Թուրքիայի նախագահ Էրդողանը կրկին անդրադարձավ, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցք»-ին և նշեց, թե ««Զանգեզուրի միջանցքը» Հայաստանի հետ կապված խնդիր չէ. այն կապված է Իրանի հետ։ Այսինքն՝ երկու երկրների, որոնց բնակչության մեծամասնությունը մուսուլման է»։ Ըստ Ձեզ՝ ի՞նչ նկատի ունի Թուրքիայի նախագահը, և ինչպե՞ս է նրա այդ հայտարարությանն արձագանքել Իրանի բարձր ղեկավարությունը։ Վերջին մի քանի շաբաթների ընթացքում ՀՀ-Ադրբեջան սահմանին նկատելի է լարվածության աճ։ Ըստ Ձեզ՝ ինչպե՞ս կարձագանքի Իրանը, եթե Ադրբեջանը փորձի ուժով վերցնել «Զանգեզուրի միջանցքը»։  

- Էրդողանի վերջին հայտարարությունը նրա հեթական ապատեղեկավության և քաղաքական ստահոդ պահվածքի հերթական դրսևորումն է իր խամաճիկ ռեժիմի գողապետ Ալիևի և Ռուսաստանի աչքին հաճոյանալու նպատակով։ Ճանաչելով Էրդողանի պատեհապաշտ և անհավասարակշիռ քաղաքական ժեստերը, այն էլ՝ Ադրբեջանի փաշայի ներկայությամբ, Իրանի բարձրագույն իշխանություններն այս անգամ այնքան էլ լուրջ չեն ընդունել Էրդողանի անհիմն հայտարարությունը և փորձել են, ավելի զուսպ մոտեցում ընդունելով, չընկնել նրա լարած թակարդի մեջ։ Արդեն Իրանի բարձրագույն իշխանությունների համար Իսրայելի պատվերով Էրդողանի և Ալիևի շուրթերից հնչող հակաիրանական անհիմն հայտարարություները սովորական պրակտիկա են դարձել, և նրանց պատասխանում են իրանական քաղաքական փորձագիտական շրջանակները, դիվանագիտական ներկայացուցչությունները, ԱԳ նախարարության խոսնակը և իրանական ԶԼՄ-ները։ Թուրքական հարցերով փորձագետ, դոկտոր Ռեզա Աբեդի Գոնաբադը իրանական «Ղոդս» օրաթերթին տված հարցազրույցում, խոսելով «Զանգեզուրի» կեղծ միջանցքի Էրդողանի պնդումների մասին, ասել է. «Թուրքիան ցանկանում է ցամաքով Ադրբեջանի տարածքով և Կասպից ծովով միանալ Կենտրոնական Ասիային և Չինաստանին։ Իրանը «Զանգեզուր»-ի միջանցքի հարցով միշտ ընդգծել է Հայաստանի ինքնիշխանության իրավունքի անձեռնմխելիության հանգամանքը՝ կտրականապես դեմ լինելով  տարածաշրջանի երկրների միջև լարվածության ու հակամարտության սրման քայլերին: Սակայն Թուրքիան փորձում է ապօրինի ցամաքային կապ ստեղծել Ադրբեջանի հետ և ուզում է ճնշում բանեցնելով Իրանի վրա՝  զրկել այդ երկրին դեպի Հյուսիս տարանցիկ ճանապարհների հասանելիության հնարավորությունից: 

- ՀՀ իշխանությունները քանիցս հայտարարել են, որ Թավրիզում պետք է բացվի ՀՀ հյուպատոսություն։ Ի՞նչ աշխատանքներ են տարվում այդ ուղղությամբ, տեղյա՞կ եք։ 

- Այս ուղղությամբ արդեն երկար ժամանակ է, որ աշխատանք է տարվում, և նախապատրաստական աշխատանքներն ընթացքի մեջ են, կարծում եմ՝  շուտով Թավրիզում կբացվի ՀՀ հյուպատոսությունը, և առավել կամրապնդվեն և կահամակարգվեն Իրան-Հայաստան սահմանային առևտրատնտեսական, ապրանքափոխադրման, տրանսպորտային, մաքսային և զբոսաշրջային և այլ ոլորտների համագործակցությունները։

Հեղինե Մանուկյան