Փողոցի ընդդիմությունը մի բան անել կարողացել է. ահա, թե ինչն է դա
Հունիսի 20-ի արտահերթ ընտրությունից հետո խորհրդարանում հայտնված, իսկ բոլորովին վերջերս խորհրդարանից փողոց դուրս եկած և անհնազանդության շարժում սկսած ընդդիմադիր ուժերը, որոնք մեծ հաշվով ներկայացնում են Հայաստանը քառորդ դար կառավարած համակարգի մի քանի թև, գործնականում կամա, թե ակամա ի ցույց են դնում Հայաստանում առկա քաղաքական ճգնաժամը: Պետք է նկատել, որ այդ մի խնդիրը ընդդիմությունը «լուծել» կարողացել է: Պարզապես, այդ ճգնաժամը ամենևին այն չէ, ինչ նկատի է առնվում սովորաբար՝ դրա մասին խոսակցություններում: Իսկ սովորաբար նկատի է առնվում այն, որ քաղաքական ճգնաժամը դա իշխանության հանդեպ հանրային անվստահությունն է, որ բերում է լեգիտիմության խնդրի և առաջացնում քաղաքական ուժերի հարաբերակցության հարցեր: Այդ ընկալումը բնականաբար գալիս է հենց նախորդ համակարգի կառավարման շրջանից, քանի որ այդ շրջանում քաղաքական ճգնաժամի հիմքը կամ խորքային պատճառը հենց իշխանության լեգիտիմության բացակայությունն էր, ինչն էլ իր հերթին ինքնաբերաբար լեգիտիմ էր դարձնում գրեթե ցանկացած ընդդիմության: Այսօր պատկերը տրամագծորեն հակառակ է և քաղաքական ճգնաժամն ունի այլ պատճառահետևանքային «սլացք»:
Մասնավորապես, այսօր Հայաստանում խորացել և խորանում է ընդդիմության ճգնաժամը, ընդդիմության լեգիտիմության բացակայության, կամ լեգիտիմ ընդդիմության բացակայության ճգնաժամը: Նախկին կառավարող համակարգ-ընդդիմության փողոցային անհնազանդության ակցիաների հանդեպ հանրության վերաբերմունքը, որ արտահայտվում է ոչ միայն Երևանում, այլ նաև Հայաստանի խոշոր քաղաքներում՝ Վանաձոր, Գյումրի, առավել քան ցցուն է դարձնում այդ խնդիրը: Ընդ որում, նախկին կառավարող համակարգ-ընդդիմության լեգիտիմության բացակայությունն ինքնաբերաբար լեգիտիմ է դարձնում ներկայիս կառավարող մեծամասնությանը՝ որոշակիորեն անգամ անկախ այդ կառավարման արդյունավետությունից: Առանցքային արդյունք դիտվում է այն, որ թույլ չտրվի նախկին համակարգի վերադարձ իշխանության:
Մինչդեռ, դա Հայաստանի համար չափազանց անհամարժեք և փոքր խնդիր է՝ ներկայիս աշխարհաքաղաքական իրողությունների և դրանցից բխող մարտահրավերների համատեքստում: Եվ այստեղ է, որ առկա է խորքային քաղաքական ճգնաժամը՝ Հայաստանում որակապես և բովանդակային առումով իրապես այլընտրանքային ընդդիմության բացակայությունը, որի առկայությունը ոչ թե «կարդարացնի» գործող քաղաքական իշխանությանը, այլ կդնի առավել բարձր և լրջմիտ պատասխանատվության տակ: Այդպիսի ընդդիմության բացակայությունն է ներկայումս Հայաստանում քաղաքական ճգնաժամի բուն պատճառը կամ արմատը, որի հաղթահարումը օբյեկտիվորեն պահանջում է իհարկե որոշակիորեն տևական ժամանակ, սակայն դրանով հանդերձ առավել հրամայական է դարձնում հաղթահարման ուղիների փնտրտուքի կամ մշակման ուղղությամբ արդեն այսօր շոշափելի աշխատանքի անհրաժեշտությունը: Մինչդեռ ճգնաժամի առանցքային հատկանիշներից կամ «բաղադրիչներից» մեկն այն է, որ բացակայում է դրա ուղղությամբ համակարգված և համադրված աշխատանքը այն ուժերի և խմբերի միջև, որոնք ունեն այն կատարելու ներուժ և ռեսուրս: Հաճախ այդ ներուժն ու ֆինանսատնտեսական ռեսուրսը տարբեր տեղերում են, և համադրվածության խնդիրը վերաբերում է նաև այդ հանգամանքին:
Աղբյուր՝ 1in.am