Իրանական ընկերությունների գործունեության կարևորությունը Հայաստանում
Վերջին տարիներին Իրանի ու Հայաստանի պաշտոնյաների միջև մի քանի հանդիպումներ են տեղի ունեցել՝ գյուղատնտեսության համար պիտանի հողերը վարձակալելու նպատակով։ Եվ ներկայումս այդ համագործակցությունը դրական արդյունք է գրանցել: Չի կարելի անտեսել այն իրականությունը, որ Իրանը Հայաստանը համարում է դարպաս դեպի Եվրասիական տնտեսական միություն: Արդյունքում, երկու հարեւան երկրների պաշտոնյաների ջանքերն ակտիվանում են, հիմքեր ստեղծելով երկու երկրների տնտեսական համագործակցության հածար: Բացի Իրանի կողմից Հայաստանի գյուղատնտեսական հողերի վարձակալության համար դիմումից, Թեհրանի պաշտոնյաները դիմել են Երեւանին երկու երկրների միջեւ տնտեսական հատուկ գոտի ստեղծելու խնդրանքով: Թեհրանի առաջարկի հիմամբ , իրանական և հայկական ընկերությունների համատեղ արտադրության համար ստեղծվելու է տարածք, և այս տարածքի վերջնական արտադրանքը արտահանվելու է համաշխարհային շուկաներ։
Ակնհայտ է, որ տնտեսական այս հատուկ գոտում ներգրավվածները կարող են երկու երկրների համատեղ արտադրանքը, ինչպես նաև Իրանի գյուղատնտեսական և արդյունաբերական տարբեր ապրանքները համաշխարհային շուկաներ արտահանել, Իրանի և Հայաստանի համատեղ ազատ գոտիների միջոցով։
Այս առնչությամբ Իրանի Իսլամական Հանրապետության նորարարության և բարգավաճման հիմնադրամի ղեկավար Ալի Վահդաթն ասել է.«Իրանը պատրաստ է Հայաստանի հետ համատեղ արտադրել գիտելիքահենք արտադրանքներ և արտահանել Եվրոպա և ԵԱՏՄ Հայաստանն իր ներուժով կարող է լավ գործընկեր լինել իրանական գիտելիքահենք ընկերությունների համար և դարպաս, որպեսզի իրանական արտադրանքը արտահանվի եվրոպական և եվրասիական շուկաներ»:
Չնայած այն հանգամանքին, որ Հայաստանն ունի փոխադարձ առևտրի ընդլայնման համար անհրաժեշտ պայմանները, Իրանի և Հայաստանի տնտեսական հարաբերությունները լավագույն պայմաններում չեն գերազանցել տարեկան 500 մլն դոլարը։ Մինչդեռ դա կարող էր գերազանցել ներկայիս ցուցանիշները: Ամեն դեպքում, Թեհրանի և Երևանի համագործակցության ոլորտում առաջին քայլով, ջերմոցային մշակության բնագավառում իրանական ընկերությունները սկսել են իրենց գործունեությունը Հայաստանում։
Հայաստանի Էջմիածին քաղաքի մոտ գտնվող Արմավիրի մարզում իրանական «Արման Քեշթ» ընկերությունը, ջերմոցի համար նախատեսված երկու հեկտար տարածքով, Իրանում պատրաստված հիդրոպոնիկ ջերմոցի օրինակ է մերկայացրել, որպեսզի Հայաստանի ջերմոցային արդյունաբերության ակտիվիստները ծանոթանան այս նոր և կարևոր ոլորտին։ Հաղորդվում է, որ «Գրին Լիդեր»ընկերությունը ևս վերջերս հավաքել է իր լոլիկի բերքը և պատրաստվում է իր հաջորդ ցանքսին Հայաստանում:
Այսպիսով կարելի է ասել .«Իրանական ընկերությունները Հայաստանում գյուղատնտեսական արդյունաբերության այս հատվածում զգալի աճով, փորձում են այս ոլորտում իրենց տեխնիկական և տեխնոլոգիական գիտելիքները արտահանել Հայաստան։ Իրանական ընկերությունների կողմից ջերմոցային մշակաբույսերի մշակման գիտելիքի և տեխնոլոգիաների Հայաստան փոխանցմամբ, երկու երկրներում ենթահող կստեղծվի գյուղատնտեսության ոլորտի զարգացման և բարգավաճման համար։
Ընդհանուր հանրագումարի բերելով Իրանի և Հայաստանի միջև տնտեսական ու առևտրային համագործակցության ապահովման պայմանները, կարելի է ասել.«Ակնկալվում է, որ երկու երկրների միջև համագործակցությունը զգալիորեն կաճի մինչև այս տարեվերջ և հաջորդ տարի։ Կողմերի միջև առևտրական փոխանակումների ծավալը Թեհրանի և Երևանի պաշտոնյաների կողմից նախատեսվել է հասցնել երեք միլիարդ դոլարի: Այս համագործակցությունների ընդլայնմամբ ակնկալվում է նաև, որ առաջին քայլով՝ աշխատատեղերի ստեղծմամբ ու ՀՀ քաղաքացիների արտագաղթի կրճատմամբ, կապահովվի երկու հարևան երկրների միջև համագործակցության շարունակականությունը։