Հայաստանը հանձնառու է նպաստելու ժողովրդավարության ամրապնդման համաշխարհային առաքելությանը, և մենք հույս ունենք, որ մենք միայնակ չենք», -դեկտեմբերի 10-ին Ժողովրդավարության Վեհաժողովի իր ելույթում հայտարարել է Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, խոսելով հայկական ժողովրդավարության հեռանկարի ոչ միայն ներքին, այլ նաեւ արտաքին սպառնալիքների մասին:

ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենի նախաձեռնությամբ տեղի ունեցող Վեհաժողովին Հայաստանի վարչապետի ելույթը բավականին հակիրճ էր, միաժամանակ նաև շոշափում էր թե Հայաստանի, թե նաև միջազգային կյանքի համար առանցքային խնդիրներն ու ռիսկերը, սպառնալիքներն ու մարտահրավերները: Նիկոլ Փաշինյանի ելույթում չկար Թուրքիայի և Ադրբեջանի մասին շեշտադրում, սակայն կար արտաքին սպառնալիքների արձանագրումը: Այստեղ թերևս հնարավոր է դիտարկել երկու պարագա: Նախ, հազիվ թե Հայաստանը Ժողովրդավարության առաջին Վեհաժողովում վարչապետի մակարդակով ելույթի հնարավորությունն օգտագործելով Ադրբեջանի կամ Թուրքիայի ագրեսիան ու դրանից բխող ռիսկերը, արժանանար էական ուշադրության: Վեհաժողովին մասնակցում է հարյուրից ավելի պետություն, նախագահներ, բազմաթիվ այլ գործիչներ, ընդդիմությունների առաջնորդներ եւ նրանցից յուրաքանչյուր ունի իր խնդիրը: Հետեւաբար, Հայաստանն իր խնդիրները փորձել է ներկայացնել միջազգային անվտանգության համակարգի համատեքստում, միաժամանակ արձանագրելով՝ որ Հայաստանի ժողովրդավարությունը ենթարկվում է ագրեսիայի սպառնալիքի և այստեղ հարցը շատ պարզ է՝ այդ սպառնալիքի առաջ Հայաստանը մենակ է, թե՞ ոչ:

Մնացյալը թերևս պետք է լինի Վեհաժողովին հաջորդելիք բարդ դիվանագիտական-քաղաքական աշխատանքի առարկա, որ նախ եւ առաջ պետք է ծավալել ժողովրդավարության պաշտպանության առանցքային դիրքերում կանգնած պատասխանատու խաղացողների հետ՝ Միացյալ Նահանգներ, Ֆրանսիա, եվրոպական այլ առաջատար երկրներ: Առանցքայինն այն է, որ Հայաստանը դրսևորել է բարդագույն ռեգիոնալ ռազմա-քաղաքական իրավիճակում, ժողովրդավարությանը սպառնացող ռիսկերի պարագայում Վեհաժողովին մասնակցություն ունենալու քաղաքական կամք, միաժամանակ դրել այդ կամքին համարժեք արձագանքի հարցը, որպես գործնական եւ առարկայական հարաբերության ու աշխատանքի անկյունաքար: Միաժամանակ, շատ կարեւոր է, որ Հայաստանի վարչապետի ելույթում չկա աշխարհհը ժողովրդավարների և ոչ ժողովրդավարների բաժանելու որեւէ միտում, որեւէ ուրվագիծ: Երեւանի համար սա էական է, քանի որ, ինչպես նշեցի, Հայաստանը ստիպված է մանևրել բավականին բարդ ռազմա-քաղաքական ռեգիոնալ միջավայրում:

Ըստ այդմ, Հայաստանի վարչապետը ստիպված է նույն օրը ելույթ ունենալ ըստ էության ժողովրդավարությունից հեռու ԵԱՏՄ Վեհաժողովում, իսկ հետո՝ ժողովրդավարության պաշտպանության Վեհաժողովում: Հետևաբար, Վաշինգտոնի նախաձեռնությունը բաժանարար գծերի վերածելը Հայաստանի համար հղի է ավելի ռիսկերով, քան Հայաստանի ժողովրդավարությանը սպառնացող ռիսկերի չեզոքացման: Ընդ որում, Ադրբեջանի և Թուրքիայի շեշտադրման բացակայության մյուս ուշադրության արժանի պարագան թերևս այն է, որ Երևանը ակնարկում է հայկական ժողովրդավարությանը սպառնացող սուբյեկտների առավել լայն շրջանակի գոյության մասին, քան միայն Թուրքիան ու նրա սատելիտ Ադրբեջանը: Ըստ այդմ, Հայաստանը Վաշինգտոնի Վեհաժողովում սահմանեց ժողովրդավարական աշխարհի իր տեսանելի շրջանակն ու պատասխանատվությունը, որպես աշխատանքային «պաշտպանության» մեկնակետ:

Հեղինակ՝ ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

1in.am