Բայդենի վարչակազմի մոտալուտ միջուկային գործարքը Իրանի հետ դրական չի ընդունվում Սաուդյան Արաբիայի կողմից։

Դենվերում գտնվող «Canary» հորատման ընկերության գործադիր տնօրեն Դեն Էբերհարթը կարծում է, որ պատահական չէ, որ նավթի արդյունահանման կրճատման սաուդյան սպառնալիքը հնչել է հենց այն ժամանակ, երբ նախագահ Ջո Բայդենը պատրաստվում էր վերակենդանացնել 2015 թվականին Իրանի հետ կնքված միջուկային համաձայնագիրը, որը ենթադրում է պատժամիջոցների չեղարկում ՝ Թեհրանի միջուկային ծրագրի դադարեցման դիմաց։ Բնօրինակ գործարքը փլուզվեց 2018 թվականին, երբ նախագահ Դոնալդ Թրամփը միակողմանիորեն դուրս եկավ դրանից և վերականգնեց պատժամիջոցները:

«Այս համաձայնագիրը տնտեսական թեթևացում կբերի Թեհրանին և, ավելի քիչ, նավթի համաշխարհային շուկաներին՝ արտահանման համար օրական մոտ մեկ միլիոն բարել ազատելով, որը նախկինում արգելափակված էր Արևմուտքի պատժամիջոցներով: Այս շրջադարձը, տնտեսական անկման, գնաճի աճի և պահանջարկի թուլացման մտավախությունների հետ մեկտեղ, օգնեց նավթի գներն իջեցնել100 դոլարից բարելի դիմաց»,- գրել է Էբերհարթը Forbes-ում:

«Գաղտնիք չէ, որ Բայդենը ցանկանում է, որ նավթի գները՝ գնաճի հիմնական կատալիզատորը, նվազեն նոյեմբերին կայանալիք միջանկյալ ընտրությունների ժամանակ: Նախագահը բազմիցս խնդրել է Սաուդյան Արաբիային օգնել և ավելացնել մատակարարումները, վերջինը՝ հուլիսի կեսերին Էր Ռիադ կատարած այցի ժամանակ: Սակայն Սաուդյան Արաբիայի ղեկավարները ականջ չեն դրել Բայդենի խնդրանքներին։ Այսպիսով, միակը, ով կարող է մեծացնել շուկայում առաջարկը, Իրանն է։ Բայդենը գնաց այդ ճանապարհով, բայց հիմա նա բախվում է հետևանքների հետ», — շարունակեց Էբերհարթը: Կարծես, նա կարծում է, որ ապագայում Սաուդյան Արաբիան մտադիր է նավթի ցածր գին սահմանել բարելի դիմաց 100 դոլար:

Էբերհարթը նաև կարծում է, որ Էր Ռիադի ներկայիս դիրքորոշումը հաստատում է, որ Սաուդյան Արաբիան աշխարհի գործերում ավելի մոտ է Ռուսաստանին, քան ԱՄՆ-ին։

«Ռուսաստանը շահում է նավթի բարձր գներից, քանի որ ԱՄՆ-ի և Եվրոպայի պատժամիջոցները խաթարել են նրա արդյունահանումն ու արտահանումը: Մոսկվան պետք է իր նավթը վաճառի բարելի դիմաց 30 դոլար զեղչով, որպեսզի գտնի այն ցանկացողների Ասիայում, մինչդեռ Եվրոպան երես է թեքում ռուսական էներգակիրներից։ իսկ Արևմուտքի պատժամիջոցները գնալով ավելի ուժեղ են հարվածում ռուսական տնտեսությանը»,- գրել է նա։

«Նավթի գների վերջին անկումը ամենից ցավոտը եղավՄոսկվայի համար. նրա շահույթը զգալիորեն կրճատվել է: Եվ իրավիճակը կարող է վատթարանալ, քանի որ Արևմուտքն արդեն քննարկում է ռուսական նավթի գներին «առաստաղ սահմանել»՝ պատժելու Մոսկվային Ուկրաինայում ռազմական գործողությունների համար։

«Նավթի գների վերջին անկումը ամենաշատը հարվածեց Մոսկվային. նրա շահույթը զգալիորեն կրճատվել է: Եվ իրավիճակը կարող է վատթարանալ, քանի որ Արևմուտքն արդեն քննարկում է ռուսական նավթի գների «առաստաղը»՝ Մոսկվային Ուկրաինայում հատուկ գործողության համար պատժելու համար: Բայց սաուդցիները Ռուսաստանին դեռ տեսնում են որպես ՕՊԵԿ+ խմբի կարևոր անդամ և առանցքային դաշնակից Մերձավոր Արևելքում՝ ավելի կարևոր, քան Բայդենի Ամերիկան», — շարունակեց Էբերհարթը:

Կարևոր հարցը հետևյալն է․ եթե անգամ ԱՄՆ-ն և Իրանը վերսկսեն միջուկային գործարքը, ի՞նչ օգուտ կտա, եթե ՕՊԵԿ+-ը կրճատի արդյունահանման ծավալները, որպեսզի գները չնվազեն 100 դոլարից։ Հույսը, որ նավթը երկար ժամանակ կպահպանվի 90 դոլարից ցածր, ուղղակի անիրատեսական է ներկայիս շուկայական պայմաններում»,- եզրափակեց նա։