Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը թեւակոխում է իշխանության երրորդ տասնամյակը և ամրապնդում իր դիրքը որպես Թուրքիայի երկրորդ կարևոր առաջնորդ Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքից հետո, որը հանրապետությունը հիմնադրել է մեկ դար առաջ:

ԱՄՆ-ի և Եվրոպայի պաշտոնյաները, որոնք կարծում են, թե կարող են վերադառնալ Թուրքիայի հետ սովորական բիզնեսին՝ հաշվի առնելով վերջին ընտրությունները, վտանգավոր սխալ են գործում: Էրդողանի մտահոգությունը կապված է ոչ թե ներքին տոկոսադրույքների կամ Շվեդիայի՝ ՆԱՏՕ մտնելու, այլ իսլամական պետության, գուցե ոչ ֆորմալ խալիֆայության վերածննդի համար հիմքեր դնելու հետ: Ինչպես Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Խորհրդային Միության փլուզումը համարում է 20-րդ դարի ամենամեծ «աշխարհաքաղաքական աղետը», Էրդողանը կարծում է, որ դա Օսմանյան կայսրության փլուզումն էր:

Էրդողանը ուղղակիորեն խոսել է այն մասին, թե ինչ է ուզում. նա իրեն անվանել է «Ստամբուլի իմամ» և «Շարիաթի ծառա»։ Նա հայտարարել է, որ իր նպատակը «կրոնավոր սերունդ կրթելն է»։ Նա Սիրիա ներխուժած թուրքական զորքերն անվանել է «Մուհամեդի բանակ»։ 

Էրդողանի վերջին կոպիտ խաղը ներառում է Հայաստանը՝ աշխարհի ամենահին քրիստոնյա երկիրը: Նա ձգտում է ընդլայնել թյուրքական աշխարհի հասանելիությունը Հունաստանի և Բուլղարիայի հետ Թուրքիայի սահմանից մինչև Չինաստան, բայց Հայաստանը՝ Մերիլենդից (Ամերիկյան փոքր նահանգ․- խմբ) մի փոքր ավելի մեծ երկիր է, որ կանգնած է նրա ճանապարհին: Իսկ Էրդողանը կարծում է, որ եկել է աշխարհաքաղաքական այս անհարմարությունը կարգավորելու պահը։ Թուրքերը փորձ արեցին ավելի քան մեկ դար առաջ կոտորել  ավելի քան մեկ միլիոն հայերի ցեղասպանության միջոցով․ որը Ադոլֆ Հիտլերը նշեց որպես Հոլոքոստի ոգեշնչում:

Հայերն ասում են, որ պատահական չէ, որ Թուրքիայի գլխավոր դաշնակիցը՝ Ադրբեջանը, 2020 թվականի սեպտեմբերին Լեռնային Ղարաբաղի հայաբնակ անկլավի վրա անսպասելի հարձակման ժամանակ օգտագործեց ԱՄՆ-ի կողմից տրամադրված թուրք օդաչուների F-16 ինքնաթիռները՝ գործելով թուրքական հատուկ ջոկատների հետ միասին: Հարձակումը տեղի է ունեցել նորանկախ Հայաստան՝ Օսմանյան կայսրության ներխուժման 100-ամյակին։

Իլհամ Ալիևը Էրդողանի համար նույնն է, ինչ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն Պուտինի համար. Ալիեւը, ըստ էության, Էրդողանի մինի «ես»-ն է։

Այժմ իրավիճակը հասնում է կրիտիկական կետի. քանի որ Բայդենի վարչակազմը ձգտում է խաղաղություն հաստատել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև, Ալիևը պահանջում է, որ Լեռնային Ղարաբաղի 120 հազար քրիստոնյաները մատաղի գառներ դառնան։ Ադրբեջանը արգելափակել է Լաչինի միջանցքը, որն ապահովում է օգնության և մարդկանց ազատ հոսքը քրիստոնեական անկլավի ներսում և դրանից դուրս: Երաշխավորը Ռուսաստանն էր, ու շեղվեց։

Հոլոքոստից հետո աշխարհն ասաց՝ «Այլևս երբեք»: Հիսուն տարի անց, Սրեբրենիցայում բոսնիացի մահմեդականների ջարդից հետո, չնայած միջազգային ենթադրյալ պաշտպանությանը, դիվանագետները կրկին երդվեցին՝ «Այլևս երբեք»:

Այսօր Լեռնային Ղարաբաղի մայրաքաղաք Ստեփանակերտը դառնում է նոր Սրեբրենիցա, և մարդկանց ոչ թե դատարկ հռետորաբանություն, այլ գործողություն է պետք։ Բայդենի վարչակազմը ձգտում է խաղաղության, բայց կայուն խաղաղությունը հիմնված է արժեքների վրա: Որպեսզի ժողովրդավարությունը հաղթի, և որպեսզի Լեռնային Ղարաբաղի քրիստոնյաները գոյատևեն հազարամյակներ շարունակ բնակեցված հողում, Արևմուտքը պետք է անի ավելին, քան պարզապես խոսքերն են։