404 տարի առաջ Շահ Ջահալն ամուսնացավ գեղեցկուհի Արջումանդի հետ ու նրան սկսեց կոչել Մումթազ Մահալ, որը թարգմանաբար նշանակում է «պալատի զարդ»։ Ինչպե՞ս այս երկուսը ծանոթացան։Հայկական արմատներով Արջումանդի Ջահալի քրոջ մոտ ընկերուհին էր։ Մի օր երիտասարդ արքայազնը պալատի բակում շրջում էր, երբ նկատեց՝ ինչպես են քույրն ու նրա ընկերուհին ևս զբոսնում։ Ստացվում է այնպես, որ ինչ-որ հսկայական շուն պատահական հարձակվում է արքայազնի քրոջ վրա։ Արքայազնը չի կարողանում չմիջամտել, նա իր մարմնով փակում է քրոջն ու փրկում հանկարծակի հարձակումից։ Արքայազնի քույրը սկսում է ծիծաղել, իսկ գեղեցկուհի հայուհին գրկում է արքայազնին ու սկսում արտասվել։ Այդ օրվանից հետո արքայազնն այլևս չէր կարողանում մոռանալ գեղեցկուհու ջերմությունն ու նրա հայացքը ու որոշեց, որ անպայման պետք է ամուսնանա նրա հետ։

1612թ.-ին սիրահարները վերջապես ամուսնացան։ Նրանց սիրո պատմությունը շրջում էր ամբողջ Հնդկաստանով։ Չնայած Շահ Ջահալը մուսուլման էր, ու Արջումանդը նրա միակ կինը չէր, սակայն նրա ընդգծված վերաբերմունքը Արջումանդի նկատմամբ ստիպում էր բոլորին նրա հանդեպ նախանձախնդրությամբ լցվել հայուհու հանդեպ։ Շահը նրան ամեն տեղ տանում էր իր հետ, անգամ այնպիսի վայրեր, որտեղ կնոջ մուտքը խստիվ արգելված էր։ Ասում են անգամ՝ Շահը չէր գնում որևէ հանդիպման, եթե կինը չէր կարող նրան ուղեկցել։ Նա սպասում էր, որ կինը կազդուրվի, և նրանք միասին գնան հանդիպումներին։Այս զույգն իրար հետ անցկացրեց 18 երկար ու ձիգ տարիներ՝ ունենալով 14 երեխա։ Սակայն 14-րդ երեխայի ծնվելուն Մումթազ Մահալն այդպես էլ չդիմացավ։ Ծննդաբերությունը բավականին բարդ ընթացավ, ու Մումթազի ուժերը սպառվեցին։ Նա լքեց իր ամուսնուն ու նրան դատապարտեց մեծագույն սգի։ Իր սուգը ինչ-որ կերպ սփոփելու համար Շահը սկսեց Թաջ Մահալի կառուցումը, որն ամբողջովին մարմարից էր, ու նրանում էլ հենց պետք է թաղվեր իր սիրելի կնոջ մարմինը։

Թաջ Մահալի կառուցումը տևեց 18 տարի, ու այսպես հայ գեղեցկուհին ամենաանկրկնելի կառույցներից մեկի ստեղծման պատճառ դարձավ։ Հետաքրքրական է, որ մինչև օրս պարզ չէ, թե հայուհին աղքա՞տ ընտանիքից էր, թե՞ հարուստ։ Նրա ու Շահի ծանոթության մեկ այլ վարկածում նշվում է, որ աղջիկը հասարակ վաճառական էր, ով մի օր հանդիպեց երիտասարդ արքայազնին շուկայում ու նրան մեկընդմիշտ իրեն կապեց իր ազդեցիկ հայացքով։ Սակայն որ վարկածն էլ որ ճիշտ լինի, այս սիրո պատմությունը, միևնույն է, կմնա բոլոր ժամանակների ամենազգացմունքային ու գեղեցիկ սիրո պատմություններից։

yerevan-times.com