Ալիևը կշարունակի իր սադրանքները, քանի որ մինչ օրս քաղաքական հաղթանակ չի տարել
Պարոն Մինասյան, այսօր կեսօրից Բաքուն լայնամասշտաբ գործողություններ է սկսել Հայաստանի արևելյան սահմանին: Ինչո՞վ եք պայմանավորում այդ գործողությունները:
Ձեր հարցը երկար բացատրության է արժանի։ Կան հեռավոր և անմիջական պատճառներ, որոնք բացատրում են բռնության այս աճը: Ինչ վերաբերում է հեռավոր պատճառներին, ապա այսօր շատ դժվար է կարդալ դերակատարների ռազմավարությունը, որովհետև միջազգային համակարգը հատվում է պետությունների միջև վստահության դեֆիցիտով, ինչը երկու կողմից էլ երկիմաստ քաղաքականություն է առաջացնում։ Երբ մենք տեղափոխվում ենք անդրատլանտյան տարածքից դեպի Հնդկա-խաղաղօվկիանոսյան, ոչ միայն փոխվում է գլոբալ աշխարհաքաղաքականության ծանրության կենտրոնը, այլև դաշինքները կորցնում են իրենց էությունը: Հարավային Կովկասը, լինելով անդրատլանտյան և հնդ-խաղաղօվկիանոսյան տարածության միջև ընկած ճանապարհի կեսը, ենթակա է հակառակ քամիների և անկայուն դաշինքների:
Ադրբեջանը ցանկանում է քաղաքական հաղթանակի հասնել՝ «միջանցք» բացելով Բաքվի և Նախիջևանի միջև, մինչդեռ Հայաստանը խոսում է միայն հաղորդակցության բոլոր ուղիների վերականգնման մասին։ Քանի դեռ ոչ ոք չի դատապարտում Բաքվին իր ագրեսիայի համար, Ալիևը կշարունակի իր սադրանքները, քանի որ մինչ օրս քաղաքական հաղթանակ չի տարել։ Ընդհակառակը:
Վերջապես, արդեն ամիսներ են, ինչ դիվանագիտական գործընթացը սկսվել է այնպես, ինչպես պետք է։ Ռազմավարության մեջ մենք գիտենք, որ հաճախ կոնֆլիկտային իրավիճակում զենքի կիրառումը նախորդում կամ հաջորդում է դիվանագիտական գործընթացին, որպեսզի բոլորը սեղանի շուրջ գտնվեն ուժեղ դիրքերում: Այնուամենայնիվ, Փարիզն ու Վաշինգտոնը ցանկանում են կրկին ակտիվացնել Մինսկի խումբը և կարծես թե անում են դա, նույնիսկ եթե այս կոնտակտային խմբի ճանապարհային քարտեզը պարզ չէ։
Ինչ վերաբերում է անմիջական պատճառներին, ապա ես տեսնում եմ մի քանիսը. Հայաստանի պաշտպանության նախկին նախարարի այցը Ստեփանակերտ Բաքվի սրտով չէ, նրա փոխարինումը քաղաքական և ոչ տեխնիկական նախարարով Մոսկվայից դուրս է գալիս: Ի վերջո, Նիկոլ Փաշինյանն ընդունեց Ջո Բայդենի հրավերը՝ մասնակցելու Անկախության ֆորումին, մինչդեռ Ռուսաստանը, Թուրքիան և Իրանը փորձում են առաջ մղել իրենց 3+3 ձևաչափի նախագիծը։ Ընդդիմությունը նույնպես օգտվելու է հնարավորությունից՝ ապակայունացնելու ներկայիս իշխանությունը։ Արդյոք Ռուսաստանը որոշել է սկսել ներկայիս իշխանությանը փոխարինելու գործընթացը։ Դեռ վաղ է։
Այս պայմաններում ի՞նչ պետք է անի Հայաստանը, արդյոք առաջին հերթին պետք է դիմի ՄԱԿ–ին:
Նախ, Հայաստանը պետք է պաշտպանի իր ինքնիշխանությունը, այդ թվում՝ ուժի կիրառմամբ, եթե դիվանագիտությունը ձախողվի: Եթե Հայաստանը կանչի ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդ, ի՞նչ կլինի: Հայտարարությո՞ւն, բանաձե՞ւ: Դեռ վաղ է հստակ տեսնել։
Ռուսաստանից սպասելիքները որքանո՞վ են արդարացված: Այսօր նաև խորհրդարանի պատգամավորներն էին ըմբոստացել ՀԱՊԿ–ի դեմ: Կա՞ր առիթ ըմբոստանալու, երբ ըստ էության, այդ կառույցը վաղուց իրեն սպառել է և նույնիսկ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ չի արձագանքել:
Հայաստանը ՀԱՊԿ-ի ինքնիշխան անդամ է. ՀԱՊԿ-ը պարտավորություններ ունի իր անդամների նկատմամբ։ Եկել է ճշմարտության պահը, և Հայաստանը ձգտում է բաց թողնել միմյանց դիմակները, բացահայտել իր դաշնակիցներին, իր կեղծ ընկերներին և իրական թշնամիներին։ Հայաստանը պետք է արձագանքի որպես ինքնիշխան պետություն։ Միջազգային հանրությունը չի կարող հավասարակշռության տեսակետից գործել՝ հարձակումների համար մեղադրելով որևէ ճամբարի։ Եթե նա կամենա, ապա Երևանն իրավունք ունի ուժի կիրառմամբ աջակցել իր տարածքային ամբողջականությանը և ինքնիշխանությանը։ Ժամանակները փոխվել են։ Ռուսաստանը կարո՞ղ է թույլ տալ, որ ՀԱՊԿ-ն այդքան վարկաբեկվի։ Կարո՞ղ է նա ընդունել, որ դաշինքն այդքան ապամոնետիզացված լինի: Իրական հարցը կա. ի՞նչ է նշանակում «դաշինք» բառը քսանմեկերորդ դարի այս բուռն աշխարհում: