Ուկրաինական պայթյունի կովկասյան հնարավոր արձագանքները
Հունվարի 24-ին փակ ռեժիմում տեղի ունեցավ ԱՄՆ ու ՌԴ նախագահների հերթական հեռախոսազրույցը, որի նախաձեռնողը ՌԴ նախագահ Պուտինն է:
Դրա բովանդակության մասին հայտնի չէ ոչինչ, թեև հնարավոր է թերևս պատկերացնել, թե ինչ հարցեր կարող էին քննարկվել, հաշվի առնելով վերջին շրջանի ամերիկա-ռուսական օրակարգը՝ ուկրաինական էպիկենտրոնով: Ինչու՞ էր ՌԴ նախագահ Պոււտինը տեսել Բայդենին զանգահարելու կարիք, այն դեպքում, երբ նախորդ շաբաթավերջին Ժնևում Լավրովին հանդիպած Բլինքենը հայտնել էր, որ ԱՄՆ-ը այս շաբաթ կներկայացնի անվտանգության վերաբերյալ ՌԴ գրավոր պայմաններին գրավոր պատասխան: Արդյո՞ք ՌԴ-ն պատասխանը ստացել է շաբաթվա հենց սկզբին և Պուտինը որոշել է զանգահարել Բայդենին, թե՞ պատասխանից առաջ Պուտինն ունեցել է հավելյալ հարցեր կամ «ճշտելու» հանգամանքներ:
Բոլոր դեպքերում, լարվածությունը ուկրաինական իրավիճակում շարունակում է աճել, միաժամանակ այդ աճն ուղեկցվում է մեծ անորոշությամբ: Թվում է, որ ռազմական բախում անխուսափելի է, սակայն ինչ մասշտաբով և հետագա ինչ հանգուցալուծմամբ: Արդյո՞ք բանավոր, քաղաքական մակարդակում համաձայնության գրեթե չենթակա, համաձայնության համար անհնարին քաղաքական պայմանները կիրագործվեն պատերազմով: Ի վերջո, պատերազմով քաղաքական հարցերի հանգուցալուծումը վերջին շրջանում դարձել է խոշոր խաղացողների հիմնական գործիքակազմ, ինչը ցավոք սրտի կիրառվեց նաև արցախյան ուղղությամբ: Այստեղ մտահոգիչ հարցերից մեկը, որ հնչում է Հայաստանում, կապված է հետևյալ հանգամանքի հետ. հնարավո՞ր է արդյոք, որ ուկրաինական ուղղությամբ ռազմական գործողությունների ծավալման պարագայում Ադրբեջանը փորձի առիթից օգտվել Կովկասում: Տեսականում իհարկե հնարավոր է հավանական դիտարկել ամեն ինչ, սակայն գործնականում դրա հնարավորությունը քիչ է, կամ կախված է այն հանգամանքից, թե ինչպիսին կլինի հնարավոր ուկրաինական պատերազմի աշխարհաքաղաքական «բազան»:
Եթե Ռուսաստանը այդ պատերազմում ենթատեքստային որոշակի համաձայնությունների մեջ լինի Նահանգների հետ, ապա Կովկասի կայունության համար անհանգստանալ թերևս պետք չէ: Սակայն, եթե հնարավոր պատերազմը ուղեկցվի նաև քաղաքական թեժ դիմակայությամբ, ապա պետք չէ բացառել, որ կարող են առաջանալ Կովկասում՝ Ռուսաստանի թիկունքում լարվածության հրահրմամբ Մոսկվային ճնշելու մոտիվներ: Ինչ կլինի այդ դեպքում, բարդ է ասել, սակայն Կովկասի առնչությամբ մտահոգությունը թերևս պետք է դիտարկել այդ համատեքստում: Թեև, այստեղ էլ իրավիճակը թերևս ավելի շուտ հիպոթետիկ է, քան «պրակտիկ»: Պրակտիկայում հուսադրող է այն, որ ԱՄՆ-ը կարծես թե ունի թե Իրանի հետ հարցում քաղաքական համաձայնությունների առաջընթաց արձանագրելու տրամադրվածություն, թե հայ-թուրքական կարգավորման գործընթացով որոշակի հետաքրքրվածություն: Ռեգիոնալ ապակայունությունը կարող է հարվածի տակ դնել երկու ուղղությունն էլ, մինչդեռ ինքնին այդ ուղղություններով դրական ընթացքը արդեն իսկ յուրօրինակ մարտահրավեր է Ռուսաստանի համար, հետևաբար քիչ է հավանականությունը, որ կառաջանա ապակայունացման ռիսկերով ճնշել Մոսկվային, եթե ուկրաինական ուղղությամբ իրավիճակը սպառնա դուրս գալ ընդհանուր վերահսկողությունից:
Հեղինակ՝ ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ
1in.am
Նմանատիպ Լուրեր
