Ընտրական իրավունք
Ընտրությունների դերակատարումը հատկապես կարևորվում է հասարակական բարեփոխումների ճանապարհին գտնվող ժողովուրդների համար: Ընտրությունները այսօր հանդիսանում են միակ կարևոր մեխանիզմը, որը լեգիտիմացնում է իշխանությունը տվյալ երկրում կամ համայնքում:
Ընտրությունների միջոցով հնարավորություն
է ստեղծվում առաջ քաշել նոր լիդերների,
հասարակությունում շրջանառության մեջ դնել նոր ծրագրեր և գաղափարներ: Ընտրական իրավունքը մարդու կարևոր քաղաքացիական իրավունքներից մեկն է: Տարբերակվում են ընտրական իրավունքի 2
ձևեր՝
- ակտիվ
ընտրական իրավունք,
- պասիվ
ընտրական իրավունք:
Ակտիվ ընտրական իրավունքը
քաղաքացիների ընտրելու իրավունքն է: Ժամանակի ընթացքում գոյություն են ունեցել
ակտիվ իրավունքի տարբեր սահմանափակումներ: Օրինակ՝ գոյություն են ունեցել
գույքային, տարիքային, սեռային և կրոնական սահմանափակումներ: Մինչև 19-րդ դարի
կեսերը ընտրություններին հիմնականում մասնակցում էին որոշակի սոցիալական դիրք,
ստատուս ունեցող մարդիկ, որոնք ունեին նաև որոշակի գույք: Հիմնավորումը կայանում
էր նրանում, որ այդպիսի մարդիկ ավելի շահագրգռված են քաղաքականության մեջ
մասնակցություն ունենալ: Սեռային սահմանափակումը վերացել է 20-րդ դարի 20-ական
թվականներից: Շվեյցարիայում այն պահպանվում էր մինչև 1983թ. և միայն դրանից հետո
այնտեղ թույլատրվեց կանանց մասնակցությունը ընտրական գործընթացներում: Շատ
երկրներում գործում է նաև բարոյականության ցենզը. որոշ երկրներում թմրամոլները,
մայրությունից զրկված կանայք կամ դատարանի կողմից ազատազրկման դատապարտված մարդիկ
իրավունք չունեին մասնակցել ընտրական գործընթացներին: Ներկա պայմաններում ակտիվ
ընտրական իրավունքի հիմնական սահմանափակումը տարիքային ցենզն է: Ակտիվ ընտրական
իրավունքով մարդիկ օժտվում են 18 տարին լրանալուց հետո: Պասիվ ընտրական իրավունքը
քաղաքացիների ընտրվելու իրավունքն է: Սրա համար նույնպես գործում են որոշակի
սահմանափակումներ:
Ընտրական իրավունքի սկզբունքներ
Ընտրական իրավունքի տեսակներից
բացի գործում են նաև ընտրական իրավունքի մի շարք սկզբունքներ, մասնավորապես
առանձնացվում են՝
- համընդհանրության
սկզբունքը,
- ուղղակիության
սզբունքը,
- գաղտնիության
սկզբունքը,
- հավասարության
սկզբունքը:
Համընդհանրության սկզբունքը
ենթադրում է, որ ընտրական իրավունքը տարածվում է ընտրական իրավունք ունեցող ողջ
քաղաքացիների վրա և ընտրությունները անցնում են համընդհանուր սկզբունքներով երկրի
ողջ տարածքում: Բացի համապետական ընտրություններից առանձին դեպքերում կարող են
տեղի ունենալ նաև մասնակի ընտրություններ: Այս դեպքում ընտրությունները ընդգրկում
են սահմանափակ տարածք և բնակչության միայն մի մասն է մասնակցում ընտրություններին:
Ուղղակիության սկզբունքը ենթադրում է, որ քաղաքացիները իրենց քաղաքական կամքը
արտահայտում են ուղղակի կերպով՝ մասնակցելով ընտրական գործընթացին և ուղղակիորեն
ընտրելով այս կամ այն թեկնածուին: Գաղտնիության սկզբունքը ենթադրում է, որ
քաղաքացին ընտրություն կատարելիս չպետք է կաշկանդված լինի որևէ հանգամանքով և նրա
ընտրության համար պետք է ապահովված լինեն գաղտնիության բոլոր պայմանները:
Հավասարության սկզբունքը ենթադրում է, որ անկախ սոցիալական և քաղաքական
կարգավիճակից՝ յուրաքանչյուր ընտրող օժտված է հավասար ընտրական ձայնի իրավունքով,
որի դեպքում գործում է "1 ընտրող = 1 ձայն" բանաձևը:
Նմանատիպ Լուրեր
Սաուդյան Արաբիան սպառնում է կրճատել նավթի մատակարարումը, քանի որ Իրանի գործարքը մոտենում է
Էր Ռիադի ներկայիս դիրքորոշումը «հաստատում է, որ Սաուդյան Արաբիան համաշխարհային բեմում ավելի համահունչ է մնում Ռուսաստանին, քան Միացյալ Նահանգներին»: Հայտնում է National Interest-ը։
Հռոմի պապի ուղերձն այս հրատապ խնդրի վերաբերյալ է
Կոնգրեսը բավականաչափ աշխատանք չի կատարել ԱՄՆ-ում արհեստական բանականության կարգավորման վրա՝ միանալու Հռոմի պապ Ֆրանցիսկոսի առաջարկին՝ տեխնոլոգիան կարգավորող համաշխարհային պայմանագրի վերաբերյալ, POLITICO-ին ասաց սենատոր Մարկ Ուորները( Mark Warner):
ԵՄ ավելացում Հայաստանում. նուրբ եւ մշուշոտ բաժանարար գծեր
ԵՄ արտաքին հարաբերությունների եւ անվտանգության հանձնակատար Բորելը հայտարարել է, որ Եվրամիության խորհուրդը կայացրել է Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելությունը ընդլայնելու որոշում: Այդպիսով, ներկայիս 138 դիտորդների թիվը կհասնի 209-ի:
Հայաստանը «գազային գերտերությունների» համագործակցության կենտրոնում. թակարդ Ադրբեջանի համար
2017 թվականի աշխատանքային առաջին օրը՝ հունվարի 9-ին ՀՀ վարչապետ Կարեն Կարապետյանն ընդունել է Իրանի և Թուրքմենստանի արտակարգ և լիազոր դեսպաններ Սեյեդ Քազեմ Սաջադիին ու Մուհամմետնիյազ Բադիի Մաշալովին:
«Ի՞նչ է առաջարկում պաշտոնական Երևանը՝ «Խաղաղության խաչմերուկը» կյանքի կոչելու համար. Վահան Կոստանյանի հոդվածը IRNA-ում
Հայաստանն ակնակալում է Իրանի անմիջական շահագրգռվածությունն ու ներգրավվածությունը «Խաղաղության խաչմերուկ» կոչվող հավակնոտ գաղափարը կյանքի կոչելու գործում:
Հասարակությունը զարմանալիորեն համբերատար է, ներում է ամեն ինչ, բացի հանճարեղությունից: Օսկար Ուայլդ
Ոչ ոք չգիտի, թե ինչ կանի ամբոխը, առավել ևս նա ինքը. Աֆորիզմներ քաղաքականության մասին:
