«Անկախ նրանից՝ պետությունն ինչ քաղաքականություն է որդեգրել, նման բարոյական քայլով ցույց ես տալիս, թե որքա՜ն կարևոր է քեզ համար մարդու կյանքը: Այս աջակցությունը որոշ չափով կարող է փոխել Թուրքիայի պահվածքն ու վերաբերմունքը ոչ միայն Հայաստանի, այլև աշխարհի հանդեպ, որովհետև միայն մենք չէ, որ դժգոհում ենք նրանից»,- կարծում է նա:

 

 

Բաբայանը հավատացած է, որ նման դժբախտությունները մարդկանց դարձնում են ավելի իմաստուն ու բարի, նրանք սկսում են հասկանալ՝ ամեն բան չէ, որ ուժով և ճնշմամբ է լուծվում:

«Մի քանի անգամ շփվելով թուրքերի հետ հասկացել եմ, որ Թուրքիայում էլ հայերի նկատմամբ ձևավորված միանշանակ կարծիք չկա: Կան ազգայնականներ ու մարդիկ, որոնք ատում են հայերին, բայց նաև կան մարդիկ, որոնք քննադատում են իրենց իշխանությանն ու նրա վարած քաղաքականությունը: Հատկապես տեղի մտավորականները շատ ավելի բացասական վերաբերմունք ունեն իրենց կառավարության հանդեպ, քան հայերի: Համենայն դեպս, արված քայլը կկոտրի որոշակի կարծրատիպեր: Չմոռանանք, որ 1988 թվականի դժբախտության ժամանակ, երբ աշխարհը մեզ օգնեց, մենք էլ փոխվեցինք դեպի ավելի լավը»,- ասում է նա:

Վերջինիս խոսքով, սակայն, այս օգնությունը քաղաքական առումով մեծ փոփոխությունների չի բերի, այդ ուղղությամբ հայկական կողմը պետք է առանց միջնորդների փորձի անմիջական կապի մեջ մտնել թուրքերի հետ ու գնալ երկխոսության. «Մեծ հույսեր չեմ կապում սրա հետ կապված, ոչ թե նրա համար, որ թուրքերը լավն են կամ վատը, այլ նրա համար, որ քաղաքականության մեջ նման երևույթները որոշիչ դեր չեն խաղում»:

Բաբայանը, անդրադառնալով նաև Թուրքիային այս պահին աջակցություն հայտնելու՝ հայ հանրության շրջանում եղած իրարամերժ տեսակետներին, նորմալ է դա բնութագրում, քանի որ, նրա խոսքով, հայ հասարակությունը միատարր չէ, ինչպես աշխարհի մնացած երկրների հասարակությունները:

«Մենք ունենք գաղութային մոտեցում ազգի հանդեպ, որը պետք է վերացնել, քանի որ դա սխալ է և իրականությանը չի համապատասխանում: Իրականում այս վերաբերմունքը ցույց է տալիս՝ Հայաստանը քաղաքակրթական տեսանկյունից որտեղ է գտնվում, արդյոք մեզ համար մարդ լինելն ու օգնության ձեռք մեկնելը կարևո՞ր են, թե՞ ոչ: Սխալ է, երբ մտածում են, օրինակ, ռուս երեխան մահացել է, կարեկցենք, եթե թուրք է, ոչ: Այս կերպ մենք ինքներս մեզ ենք բացահայտում: Չեմ կարծում՝ օգնությունը մեծագույն արհավիրքի ժամանակ մեծ տոկոսային դեր է խաղացել, սակայն, մեկ է, ես ինձ լավ եմ զգում, որ օգնել ենք և, կարծում եմ, հայերից շատերը՝ ևս»,- նշում է նա:

 

Զրուցակիցը չի կարծում, որ կան բարի կամ չար ազգեր, ըստ նրա՝ լինում են տարբեր մարդիկ, ու ոչինչ ոչ ոքի ստիպել հնարավոր չէ. «Դա անհատական է, և ամենքս մեր քայլերի համար պատասխանատվություն ենք կրում: Եվ ոչ ոք իրավունք չունի ասել՝ հայերն այսպես են մտածում, որովհետև դա ևս միանշանակ չի կարող լինել»:

Հարցին՝ ինչպիսի՞ ազդեցություն կունենա ԵՄ դիտորդական առաքելության ուղարկումը Հայաստան հայ-թուրքական հարաբերությունների վրա, արդյոք այն կնպաստի՞ բանակցությունների էլ ավելի բարելավմանը, վերջինս ասում է՝ դիտորդական առաքելության ուղարկումը ողջունելի է, որովհետև դա նշանակում է նաև վերադառնալ մեր արմատներին:

«Մենք նոր բան ներմուծելու կարիք չունենք: Այո՛, մենք եղել ենք մեզ համար օտար քաղաքակրթությունների մեջ՝ Ռուսաստան, Օսմանյան կայսրություն, Իրան և այլն, բայց մեր արմատները գալիս են արևելյան քրիստոնեությունից: Բացի դա, մենք տեսանք, որ այն, ինչ կատարվեց մեր երկրում, որոշակիորեն համաձայնեցված է եղել Ռուսաստանի և Թուրքիայի միջև, հետևաբար Եվրոպայի ինտեգրումն ավելի քիչ հնարավորություն կթողնի, որ այդ 2 երկրները, այսպես ասած, որոշեն Հայաստանի բախտը: Թուրքիան ուզի-չուզի պետք է հաշվի նստի միջնորդների հետ ու փորձի նրանց աչքերում լավը երևա: Ինչպես տեսանք, վերջերս ԵՄ դիտորդների կարճաժամկետ տեղակայումը Հայաստանում բավականին դրական ազդեցություն ունեցավ»,- նշում է նա:

 

Անդրադառնալով Ռուսաստանի արձագանքին հայ-թուրքական հարաբերությունների այսօրինակ զարգացումներին՝ Բաբայանը կարծում է՝ Ռուսաստանից կարելի է սպասել ամեն բան:

«Երբ բնորոշում ենք որևէ երկրի, չպետք է սահմանափակվենք նրանով, թե նա ինչ վերաբերմունք ունի մեր նկատմամբ, այլ պետք է դիտարկել, թե այն ինչ դիրք ունի, ու նրան ինչպես է ընկալում աշխարհը, այդ ժամանակ մենք մեզ ավելի քիչ խաբված կզգանք: Մենք երկար ժամանակ նման ենք եղել մի կնոջ, որը կապվում է վատ տղամարդու հետ, նրան ասում են՝ վատն է, հեռու մնա, սակայն կինը չի լսում ու ասում է՝ չէ, ինձ հետ նա ուրիշ է, իսկ երբ մի բան է լինում, ասում է՝ ես չգիտեի, բայց նրան վաղուց զգուշացրել էին: Ինչո՞ւ մեզ՝ հայերիս, թվում է, որ մի երկիր, որն ունի ագրեսորի կարգավիճակ ու մեկուսացված է աշխարհից, պետք է լինի մեզ հետ ազնիվ ու հոգատար: Մենք որքան մեզ տեսնենք այս աշխարհում, չկղզիանանք ու հասկանանք, որ տեղի ունեցող բոլոր գործընթացներն ազդում են մեզ վրա, այդքան պատրաստված կլինենք յուրաքանչյուր քայլի»,- ընդգծում է նա:

Բաբայանի դիտարկմամբ՝ Հայաստանը ներկայիս աշխարհաքաղաքական ստեղծված իրավիճակում պետք է հասկանա, թե որ աշխարհում և որ քաղաքակրթական դաշտում է իրեն լավ զգում:

«Ամենաճիշտ ընտրությունն այն է, երբ քո երկրում մարդը մեծագույն արժեք է: Յուրաքանչյուր հարաբերություն պետք է կառուցվի այս սկզբունքի հիման վրա: Սա չի նշանակում, որ պետք է անտեսել մնացած ֆակտորները, օրինակ, թե որ տարածաշրջանում ենք ապրում, որ երկրներն են մեր հարևանները, ինչպիսի հարաբերություններ ունենք այս կամ այն երկրի հետ, որովհետև հնարավոր չէ այդ ամենը մեկ օրում փոխել և նորը հաստատել: Մենք պետք է աշխատենք բովանդակության վրա: Ցավալի է, բայց փաստ, մեզ դիտարկել են Ռուսաստանի կցորդ, որից էլ պետք է ազատվել: Ողջունելի է, դրա համար առաջին քայլերն արդեն իսկ արվում են: Մենք ուզում ենք ազատ ապրել, որն էլ թանկ արժե, ու որից չպետք է հրաժարվել»,- շեշտում է նա:

 

Աղբյուր՝ armtimes.com