Հայտնի է դարձել, որ հանդիպել են Ադրբեջանի փոխվարչապետ Շահին Մուստաֆաևն ու Իրանի Իսլամական Հանրապետության էներգետիկայի նախարար Ալի Աքբար Մեհրաբիանին: Ըստ տեղեկության, նրանք քննարկել են երկու երկրների էլեկտրաէներգետիկ համակարգերի միավորման ուղղությամբ տարվող աշխատանքը, մտքեր փոխանակել Արաքս գետի վրա «Խուդաֆերին» և «Գըզ Գալասի» հիդրոէլեկտրակայանների կառուցման առաջընթացի, ինչպես նաև մի շարք նոր նախագծերի շուրջ, որոնք կիրականացվեն՝ հաշվի առնելով տարածաշրջանում նոր իրողությունները։ Արաքսի վրա համատեղ էներգետիկ ծրագրերի, մասնավորապես Խուդաֆերինի մասին համաձայնագիր Իրանն ու Ադրբեջանը կնքել են դեռեւս 2016 թվականի փետրվարին, երբ Իրան էր այցելել Իլհամ Ալիեւը: Դա փաստորեն նախորդեց ապրիլյան քառօրյա պատերազմին, որի հարավային ուղղությամբ ադրբեջանական գործողությունների ռազմավարական սլաքներից մեկը հենց Խուդաֆերինն էր, ինչը Ադրբեջանը «ամբողջացրեց» 44-օրյա ագրեսիայի արդյունքում:
Ընդ որում, Ալիեւն այդ առումով ապրիլյան քառօրյա պատերազմից առաջ կարողացավ «ձեռք բերել» այդ պատերազմի այսպես ասած տնտեսա-քաղաքական լեգիտիմության երկու թուղթ՝ Խուդաֆերինի վերաբերյալ համաձայնությունն Իրանի հետ եւ Սարսանգի ջրերի վերաբերյալ ԵԽԽՎ բանաձեւը:
Ի դեպ, այսօր իրենց դիվանագիտական ձեռքբերումների մասին բարձրագոչ հայտարարություն անող խորհրդարանական ընդդիմության ներկայացուցիչները, այդ թվում հենց տվյալ ժամանակահատվածում ԵԽԽՎ-ում Հայաստանի պատվիրակության անդամներ, գործնականում լռության մատնեցին այդ առարկայական փաստերը, կենտրոնանալով ԵԽԽՎ-ում զուգահեռ «տապալած» մի ընդհանրական բանաձեւի վրա, որը թերեւս Ադրբեջանն ու նրա եվրագործընկերները բաց էին թողել հենց այդ՝ շեղման նպատակով: Ինչ վերաբերում է Իրանի ուղղությամբ, ապա հենց այդ շրջանում էր, որ Թեհրանը պարբերաբար խոսում էր հայ-իրանական ծրագրերում հետեւողական լինելու անհրաժեշտության մասին, այդպիսով թերեւս ակնարկելով, որ Երեւանի հետ այդ առումով կան խնդիրներ: Մեծ հաշվով, դրանց առկայության մասին Իրանի հայտարարությունները չէ, որ պետք է խոսեին:
Հայաստանում «օրը ցերեկով», իշխող համակարգի «կոլեկտիվ ջանքով» տապալվում էր Հյուսիս-հարավ ճանապարհային ռազմավարական ծրագիրը, որը վերածվել էր ընդամենը Հայաստանում կառավարող համակարգի քվոտավորված «կթու կովի»: Զուգահեռ, տեղում դոփում էին հայ-իրանական էներգետիկ ծրագրերը՝ բարձրավոլտ էլեկտրագծերի եւ Մեղրու ՀԷԿ նախագծերը: Օրինակ, Մեղրու ՀԷԿ կառուցման մեկնարկը տրվել է 2009-ին, պետք է ավարտվեր 2017-ին, սակայն նախագիծն առ այսօր անավարտ է: Միեւնույն ժամանակ, այսօր էլ՝ իրան-ադրբեջանական նոր քննարկումների ֆոնին հարց է առաջանում, թե ինչ վիճակում են հայ-իրանական էներգետիկ եւ այլ նախագծերը:
Շաբաթներ առաջ Իրանում էր Հայաստանի տարածքային կառավարման ու ենթակառուցվածքների նախարարի գլխավորած պատվիրակությունը, որի այցի ընթացքում եղան հնչեղ հայտարարություններ: Սակայն ամեն ինչ ի վերջո չափվում է աշխատանքով եւ ըստ այդմ հարց է առկա, թե ի՞նչ կոնկրետ աշխատանք է ծավալվում հայ-իրանական նախգծերի ուղղությամբ: Թե՞ հայ-իրանական նախագծերի առումով կատարվող աշխատանքը էապես կախված է այն աշխատանքի արդյունքից, որ ՌԴ հովանու ներքո իրականացվում է եռակողմ աշխատանքային խմբի շրջանակում՝ հաղորդուղիների ապաշրջափակման օրակարգով: Արդյո՞ք հայ-իրանական էներգետիկ եւ ենթակառուցվածքային այլ բնույթի նախագծերի հեռանկարը կախված է եռակողմ այդ խմբի աշխատանքային արդյունքից, որի ադրբեջանական անդամն ի դեպ նույն Շահին Մուստաֆաեւն է, որը հանդիպել է Իրանի էներգետիկայի նախարարի հետ: