Իրան-Հայաստան-Վրաստան-Բուլղարիա-Հունաստան. «հնգանկյան» ճակատագիրը
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը Բուլղարիա կատարած այցի շրջանակում հանդիպումներ է ունեցել այդ երկրի նախագահի և արտգործնախարարի հետ: Ուշադրության է արժանի այն հանգամանքը, որ Բուլղարիայի վարչապետը հայտարարել է ընթացիկ շաբաթ Բաքու այցելելու մասին, որտեղ նա կքննարկի գազամատակարարման հետ կապված հարցեր: Բուլղարիան փորձում է գտնել ռուսական գազի այլընտրանք, քանի որ Մոսկվան ինչպես հայտնի է դադարեցրել է գազամատակարարումը՝ ռուբլով չվճարելու պատճառով: Կա՞ որևէ կապակցվածություն Հայաստանի արտգործնախարարի Բուլղարիա այցի, և Բուլղարիայի վարչապետի Բաքու կատարելիք այցի միջև: Խոսքն այն մասին է, թե արդյո՞ք Երևանը փորձում է Բուլղարիան դիտարկել Ադրբեջանի հետ հաղորդակցության ևս մի հարթակ, այդ հարթակների բազմազանությունը իր հերթին դիտարկելով իր շուրջ անվտանգության իրադրության կառավարելիության լծակ:
Միևնույն ժամանակ, Բուլղարիայի պարագայում կա Հայաստանի համար կարևոր մի օրակարգ, որն ըստ ամենայնի ենթակա է աշխարհաքաղաքական ներկայիս վերափոխումներին և դրանց բերումով թերևս առաջացել է այդ օրակարգը «խնամելու» և նոր իրողություններին «ադապտացնելու» անհրաժեշտություն: Դեռևս նախորդ տարի մարտին քննարկվեց Իրան-Հայաստան-Վրաստան-Բուլղարիա-Հունաստան հնգակողմ ձևաչափով Պարսից ծոց-Սև ծով օրակարգի վերաբերյալ հուշագրի հարցը, որի վերաբերյալ տեղի ունեցան մի քանի թե առցանց, թե վիզուալ աշխատանքային շփումներ և հանդիպումներ: Ազդարարվեց հուշագրի կամ հռչակագրի ստորագրում, ինչը սակայն կարծես թե դեռ սպասում է իրականություն դառնալուն: Միևնույն ժամանակ, ներկայիս աշխարհաքաղաքական գործընթացները, միջազգային ռազմա-քաղաքական և տնտեսա-քաղաքական իրադրությունը, որ առկա կոնստրուկցիաների և տրամաբանության առումով գրեթե ամեն օր ապամոնտաժվում է ուկրաինական պատերազմի բերումով և գտնվում նոր ճարտարապետության բավականին անորոշ հեռանկարի առաջ, իր ազդեցությունն է թողնում Պարսից ծոց-Սև ծով օրակարգի աշխարհաքաղաքական տրամաբանության վրա: Իսկ այդ առումով աշխարհը ավելի ու ավելի նկատելի է բաժանվում՝ «մինչև ուկրաինական պատերազմ», «և դրանից հետո ժամանակահատվածների»:
Արարատ Միրզոյանի բուլղարական այցը թերևս ներառում է հենց Պարսից ծոց-Սև ծով օրակարգի տրանսֆորմացիային առնչվող հարցեր, որոնք իրենց հերթին բնականաբար առարկայորեն առնչվում են կովկասյան ռեգիոնի նոր ճարտարապետությանը: Սրանով հանդերձ, պետք է նկատել նաև մեկ այլ հանգամանք: Բուլղարիան Հայաստանի համար մշտապես եղել է ռազմատեխնիկական մատակարար երկրների շարքում և այդ իմաստով իհարկե Արարատ Միրզոյանի այցը, թերևս դիտարկելի է նաև այդ օրակարգի շրջանակում, ինչն, ի դեպ, կարող է նաև որոշակիորեն կապակցված լինել այն լայն օրակարգին, որ ընդգրկում է ռեգիոնալ անվտանգության նոր ճարտարապետության խնդիրը:
Աղբյուր՝ 1in.am