Ինչ են խաղում Մոսկվան ու Բաքուն Արցախում
Ադրբեջանի ՊՆ-ն նախօրեին հերքեց ՌԴ ՊՆ-ի տարածած հաղորդագրությունը, թե ադրբեջանցիները հետ են քաշվել իրենց դիրքերից: ՌԴ Պն-ն այդ մասին հայտարարել էր ադրբեջանական հերքումից մի քանի ժամ առաջ: Սակայն, բանն այն է, որ այս դեպքում կարծես թե «երկուսն էլ ճիշտ» են, հայտնի անեկդոտի ոգով: Բայց, իրավիճակն այս դեպքում անեկդոտային չէ, այլ ընդհուպ ողբերգական, որովհետև ռուս-ադրբեջանական խաղը հանգեցրել է Արցախում մարդկային կորստի և էապես խոցել առանց այդ էլ ծանր պատերազմի հետևանքով քանդված անվտանգության համակարգը Արցախում, այդ թվում ոչ միայն ռազմական, այլ նաև հանրային հոգեբանության իմաստով: Ինչու՞ են «երկուսն էլ ճիշտ»: Որովհետև Ռուսաստանի ՊՆ-ն հայտարարել էր, թե ադրբեջանցիները բանակցության արդյունքում հետ են քաշվել Փարուխ գյուղից: Եվ դա կարծես թե հենց այդպես է:
Բայց, ամբողջ խնդիրը, առանցքային հարցը այն է, որ հետ քաշվելով Փարուխից, ադրբեջանցիները հետ չեն քաշվել առանցքային կետում՝ Քարագլուխ բարձրունքից, որն ունի ռազմավարական նշանակություն, գերակա դիրք է: Այդ բարձրունքում մի քանի օր առաջ հայկական ուժերն էին, Արցախի զինուժի վերահսկողություն, մինչդեռ նրանք հետ են քաշվել ռուս խաղաղապահների հորդորից, առաջարկից հետո: Իբրև թե հայելային պետք է հետ քաշված լինեին նաև ադրբեջանցիները, ըստ նույն խնդրանքի, բայց նրանք հակառակը՝ եկել էին առաջ և ռուս խաղաղապահների հայացքի ներքո զբաղեցրել Փարուխ գյուղն ու Քարագլուխ բարձրունքը: Եվ ահա այժմ, մարտերից, զոհերից և ՌԴ խաղաղապահների հետ բանակցություններից հետո, ադրբեջանցիները Փարուխից դուրս են գալիս՝ ինչը այսպես ասած «դեմք պահելու» տարբերակ է ռուս խաղաղապահների համար, բայց չեն հեռանում Քարագլուխ բարձրունքից, ինչն էլ թերևս ռուս խաղաղապահների հետ պայմանավորվածության արդյունքն է, կամ գուցե ավելի բարձր՝ Մոսկվա-Բաքու պայմանավորվածության արդյունքը: Հենց սրա ակնարկով էր գուցե Հայաստանի վարչապետը մարտի 25-ին ՌԴ նախագահի հետ հեռախոսազրույցում նշել, որ կարիք կա հետաքննելու խաղաղապահների գործողությունները: Այդ միջոցին, Արցախի իշխանությունը հայտարարեց, որ կա ռուս խաղաղապահների թվաքանակն ու անվտանգության ոլորտում լիազորությունները ավելացնելու կարիք: Սա Մոսկվային ուղղված զուտ արցախյա՞ն նախաձեռնություն է, թե՞ նախապես Մոսկվայի հետ քննարկված, որը բարձրաձայնվում է այսպես ասած Բաքվին այդ քննարկումների դաշտ բերելու համար:
Արցախից արված առաջարկին դեռ չի արձագանքել թե Մոսկվան, թե Բաքուն, կարծես թե լուռ են նաև Երևանն ու Մինսկի խբի մյուս համանախագահները: Սակայն, այդ լռությունը թերևս անդորր է «փոթորկից» առաջ: Իհարկե «փոթորիկ» թերևս ավելի շուտ քաղաքական իմաստով: Ուկրաինայի շուրջ պատերազմին զուգահեռ ձևավորված բաբականին աշխույժ դիվանագիտական մաքոքի պտույտները գալիս են դեպի Կովկաս և անկասկած է Կովկասում հետպատերազմյան ստատուս-քվոյի քաղաքական «ռեվիզիայի» գործընթացը:
Հեղինակ՝ ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ
1in.am